رابطه بین مدل‌های گزارشگری مالی و ویژگی‌های سود شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، گروه مدیریت مالی، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

2 استادیار، گروه حسابداری، دانشکده اقتصاد و مدیریت دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

3 دانشیار، گروه حسابداری، دانشکده اقتصاد و مدیریت دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

چکیده

هدف: در سال‌های گذشته، به‌دنبال افشای مالی تعدادی از شرکت‌های بزرگ، موضوع ویژگی‌های سود، به‌شکل خاصی در کانون توجه قرار گرفت. تحلیلگران مالی و سرمایه‌گذاران در تعیین جریان‌های نقدی آتی، فقط به رقم سود حسابداری، به‌عنوان تنها شاخص تعیین‌کننده توجه نمی‌کنند، بلکه برای آن‌ها پایداری و تکرارپذیر بودن سود گزارش‌شده نیز بسیار مهم است. آن‌ها بیشتر از رقم نهایی سود، به اقلام تشکیل سود واقعی، سودمندی در پیش‌بینی سود آتی و همچنین به ثبات، پایداری وعدم تغییرپذیری سود گزارش‌شده توجه دارند. سود یکی از عوامل بسیار مهم و مؤثر بر تصمیم‌گیری‌های اقتصادی است. آگاهی استفاده‌کنندگان از قابل‌اتکا بودن سود، می‌تواند آن‌ها را در اتخاذ تصمیم‌های بهتر در خصوص سودآوری و تجزیه‌وتحلیل صورت‌های مالی یاری دهد. در این پژوهش رابطۀ بین مدل‌های گزارشگری مالی و ویژگی‌های سود شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی شده است.
روش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است. در پژوهش حاضر داده‌های موردنیاز از نرم‌افزار ره‌آورد نوین، صورت‌های مالی شرکت‌ها و سندکاوی و همچنین، سایت کدال استخراج شده است. جامعۀ آماری پژوهش حاضر شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، در بازۀ زمانی ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۱ بوده است. از نرم‌افزار استاتا ۱۴ برای آماده‌سازی داده‌ها و تخمین مدل‌ها و برای آزمون فرضیه‌های پژوهش، از الگوی داده‌های ترکیبی استفاده شده است.
یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که رویکرد خالص دارایی‌ها، بر کیفیت اقلام تعهدی تأثیر منفی و بر هموارسازی سود تأثیر مثبت دارد. همچنین، رویکرد خالص دارایی‌ها بر قابلیت پیش‌بینی سود تأثیر منفی می‌گذارد؛ اما بر پایداری سود تأثیری ندارد. رویکرد معاملاتی بر کیفیت اقلام تعهدی تأثیر مثبت دارد؛ اما بر هموارسازی سود تأثیری ندارد. همچنین، رویکرد معاملاتی بر قابلیت پیش‌بینی سود تأثیری ندارد؛ اما بر پایداری سود تأثیر منفی می‌گذارد.
نتیجه‌گیری: این پژوهش ویژگی‌های سود را چهار عامل کیفیت اقلام تعهدی، هموارسازی سود، قابلیت پیش‌بینی سود و پایداری سود قرار داده است. پژوهش حاضر کیفیت اقلام تعهدی که اقلام تعهدی را با جریان‌های نقدی دوره‌های گذشته، جاری و آتی مرتبط می‌سازد، ارائه و سپس آن را آزمون کرده است. این معیار (که به آن کیفیت اقلام تعهدی می‌گویند) با میزان هزینۀ بدهی و هزینۀ حقوق صاحبان سهام ارتباط دارد. پایداری سود میزان ثبات و دوام سود را نشان می‌دهد. مدیریت قادر نیست که کلیۀ نیازهای استفاده‌کنندگان از صورت‌های مالی را برآورده کند، این مشکل موجب بالا رفتن درجه سطح اتکا بر اطلاعات مالی به شکل خروجی شرکت‌ها می‌شود، بنابراین اهمیت دادن به کیفیت سودها قبل از هر نوع تصمیم‌گیری حائز اهمیت است. هرچقدر که کیفیت سود بالاتر باشد، به‌طبع آن، عملکرد شرکت‌ها بهتر خواهد شد. بنا به‌دلایلی نظیر ابقا در شرکت، دریافت پاداش و سایر عوامل، مدیر خواسته یا ناخواسته وضعیت شرکت را مطلوب جلوه می‌دهد؛ بنابراین ویژگی‌های سود شرکت‌ها، تحت تأثیر مبانی گزارشگری و صلاح‌دید مدیران آن‌ها قرار می‌گیرد. هر چه سودها قابلیت اتکای کمتری داشته باشند، اطلاعات مفید کمتری ارائه می‌کنند.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Exploring the Link between Financial Reporting Models and Earnings Characteristics among Tehran Stock Exchange Listed Companies

نویسندگان [English]

  • Roya Amiri 1
  • Ali Ashtab 2
  • Mahdi Heydari 3
1 MSc., Department of Financial Management, Faculty of Economics and Management, Urmia University, Urmia, Iran.
2 Assistant Prof., Department of Accounting, Faculty of Economics and Management, Urmia University, Urmia, Iran.
3 Associate Prof., Department of Accounting, Faculty of Economics and Management, Urmia University, Urmia, Iran.
چکیده [English]

Objective
Objective: In recent years, the focus on earnings characteristics has intensified, spurred by the financial disclosures of some major corporations. Financial analysts and investors not only consider the accounting profit figure when assessing future cash flows but also prioritize the sustainability and repeatability of reported earnings. More than the final earnings figure, they refer to the items that make up real earnings, usefulness in predicting future earnings, as well as the stability, sustainability, and immutability of reported earnings. Earnings are one of the most important factors affecting economic decisions. Users' awareness of the reliability of earnings can help analysts make better decisions about profitability and financial statement analysis. This study examines the relationship between financial reporting models and earnings characteristics of companies listed on the Tehran Stock Exchange.
 
Methods
The present study is applied in terms of purpose. In the present study, the required data have been extracted from Rahavard Novin software, financial statements of companies and text mining as well as the Codal website. The statistical population of the present study includes companies listed on the Tehran Stock Exchange from 2012 to 2022. Stata 14 was the software utilized for data preparation and model estimation in this study. The panel data model was used to test the research hypotheses.
 
Results
The findings of this study indicate that the net assets approach negatively impacts the quality of accruals, positively influences income smoothing, negatively affects earnings predictability, and does not impact earnings sustainability. Additionally, the results obtained indicate that the transactional approach positively affects the quality of accruals, has no effect on income smoothing or earnings predictability, and negatively impacts earnings sustainability.
 
Conclusion
This study has examined earnings characteristics from four perspectives: accruals quality, income smoothing, earnings predictability, and earnings sustainability. Accruals quality associates accruals with past, present, and future cash flows, and then tests them. This criterion (called accruals quality) is related to debt cost and equity cost. Earnings sustainability indicates the stability and persistence of earnings. Because management cannot address all the requirements of financial statement users, reliance on financial information as companies' output is heightened. Thus, the significance of earnings quality is paramount prior to decision-making, as higher earnings quality correlates with better company performance. For reasons such as retention in the company, bonus receipt, and other factors, the manager consciously or unconsciously presents the status of the company as favorable; therefore, the characteristics of corporate earnings are influenced by the foundations of reporting and the discretion of their managers. Less reliable earnings equate to less useful information they offer.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Financial reporting models
  • Earnings
  • Net assets
  • Transactional approach

مراجع

بزرگ اصل، موسی و صالح زاده، بیستون (1394). رابطه توانایی مدیریت و پایداری سود با تأکید بر اجزای تعهدی و جریان‌های نقدی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابرسی، 14(58)، 153-170.
بیات، مرتضی؛ زلقی، حسن و میرحسینی، ایرج (1394). بررسی تأثیر پایداری سود بر ارتباط ارزشی اطلاعات حسابداری. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 22(1)، 41- 58.
ثقفی، علی و کردستانی، غلامرضا (1383). بررسی و تبیین رابطه بین کیفیت سود و واکنش بازار به تغییرات سود نقدی. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 11(3)، 51- 72.
حساس یگانه، یحیی؛ جعفری، علی و رسائیان، امیر (1390). عوامل تعیین‌کنندۀ سطح نگهداشت وجه نقد شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار تهران. حسابداری مالی، 3(9)، 39- 66.
رضازاده، جواد؛ رحیم‌پور، محمد و نصیری، محمود (1390). نقش تحریفات موقت حسابداری در کاهش پایداری اقلام تعهدی. دانش حسابداری، 2(4)، 49-64.
 
References
Aly Zaher, N., Mohamed, E.K.A. & Basuony, M. (2020). The effect of timely loss recognition and accrual quality on corporate bond spread: The influence of legal and financial institutions. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money. 64, 101-171. DOI:10.1016/j.intfin.2019.101171
Ashari, N., Koh, H. C., Tan, S. L. & Wong, W. H. (1994). Factors Affecting Income Smoothing among Listed Company in Singapore. Accounting and Business Research, 24(96), 291-301.
Bayat, M., Zolghy, H., & Mirhosseini, I. (2015). Examining the Impact of Earnings Persistence on the Value Relevance of Accounting Information. Accounting and Auditing Reviews, 22(1), 41-58. (in Persian)
Bozorgasl, M. & Salehzadeh, B. (2015). The Relationship Between Managerial Ability and Earnings Persistence with an Emphasis on the Components of Liabilities and Cash Flows in Companies Listed on the Tehran Stock Exchange. Journal of Auditing Knowledge, 14(58), 154-170. (in Persian)
Bryan, D. B. & Mason, T. W. (2020). Independent director reputation incentives, accruals quality and audit fees. Journal of Business Finance & Accounting, 47(7-8), 982-1011.
Cho, S. Y., Lee, C. & Pfeiffer, R. J. Jr. (2013). Corporate social responsibility performance and information asymmetry. Journal of Accounting and Public Policy, 32, 71-83.
Chou, S.C. & Chang, C. (2020). Does corporate diversification enhance accrual quality? Review of Accounting and Finance, 19(2), 199-219.
Effiezal Aswadi Abdul, W., Nik Abdul Majid, W., Harymawan, I. and Agustia, D. (2020). Characteristics of auditors’ non-audit services and accruals quality in Malaysia. Pacific Accounting Review, 32(2), 147-175.
Fambudi, I. N. & Fitriani, D. (2019). Analysis Effect of Accrual Quality, Growth Opportunity and Gender Diversity on Firm Performance (Empirical Evidence from Listed Company in Indonesia Stock Exchange). International Journal of Contemporary Accounting, 1(2), 119-132.
Francis, J., LaFond, R., Olsson, P. M. & Schipper, K. (2004). Costs of equity and earnings attributes. The accounting review, 79(4), 967-1010.
Francis, J., Nanda, D. & Olsson, P. (2008). Voluntary Disclosure, Earnings Quality, and Cost of Capital. Journal of Accounting Research, (46), 53-99.
Hassas Yeganeh, Y., Jafari, A., & Rassaian, A. (2011). Determinants of Cash Holdings by Companies Listed on the Tehran Stock Exchange. Financial Accounting Quarterly, 3(9), 39- 66. (in Persian)
Indraswono, C. & Kurniawati, A. D. (2020). Manufacturing Corporate Life Cycle and Discretionary Accruals with Piecewise Linear Model. Media Ekonomi dan Manajemen, 35(1), 61-74.
Jones, J. (1991). Earnings management during import relief investigations. Journal of Accounting Research, 29, 193-228.
Kim, D. & Qi, Y. (2010). Accruals Quality, Stock Returns, and Macroeconomic Conditions. The Accounting Review, 85, 937-978.
Kim, K. S., Chung, C. Y., Lee, J. H., & Cho, S. (2020). Accruals quality, information risk, and institutional investors’ trading behavior: Evidence from the Korean stock market. The North American Journal of Economics and Finance, 51, 101081.
Leuz, C., Nanda, D. & Wysocki, P., (2003). Earnings management and investor protection: An international comparison. Journal of Financial Economics, (69), 505-527.
Li, F., Abeysekera, I. & Ma, S. (2011). Earnings Management and the Effect ofEarnings Quality in Relation to Stress Level and Bankruptcy Level of Chinese Listed Firms. Corporate Ownership and Control, 9 (1), 366-391.
Moscariello, N., La Rosa, F., Bernini, F., Fera, P (2020). Revenue-expense versus asset-liability model The impact on the earnings attributes of non-financial private firms. Meditari Accountancy Research, 28(2), 277-310.
Rezazadeh, J., Nasiri, M., & Rahimpour, M. (2011). The Role of Temporary Accounting Distortions in Reducing the Stability of Liability Items. Journal of Accounting Knowledge, 2(4), 49-64. (in Persian)
Sagafi, A. & Kordestani, GH. (2004). Investigating and Explaining the Relationship between Earnings Quality and Market Reaction to Cash Earnings Changes. Accounting and Auditing Research, 11(3), 51-72. (in Persian)
تحقیقات مالی
دوره 26، شماره 2
1403
صفحه 355-374

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار