تدوین الگوی مدیریت سرمایه در گردش

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 مربی، گروه حسابداری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه حسابداری، دانشکده علـوم اجتمـاعی و اقتصـادی، دانشـگاه الزهـرا (س )، تهـران، ایـران.

چکیده

هدف: مدیریت سرمایه در گردش، بخش حیاتی مدیریت مالی شرکت‌هاست که با سودآوری نیز ارتباط دارد و بیانگر سلامت مالی شرکت است. از آنجا که محیط تجاری ایران و همچنین وضعیت اقتصادی و سیاسی حاکم در ایران، با بسیاری از کشورها تفاوت دارد، بر آن شدیم تا به‌طور خاص و به‌صورت کیفی، الگویی برای نحوه مدیریت سرمایه در گردش در ایران تدوین کنیم.
روش: در این پژوهش از روش تحلیل محتوای کیفی جهت‌دار و ابزار مصاحبه عمیق استفاده شده است. به همین منظور، با 26 نفر از اعضای هیئت‌مدیره، مدیران، معاونان و مشاوران مالی شرکت‌های موجود در 10 صنعت فعال بورس اوراق بهادار تهران، مصاحبه شد.
یافته‌ها: در این پژوهش، علاوه بر عوامل مؤثر بر مدیریت سرمایه در گردش (عوامل بیرونی شامل قیمت جهانی کالا، عوامل کلان اقتصادی، شرایط سیاسی، نقش دولت، تأمین‌کنندگان، صنعت و عوامل درونی شامل عوامل مالی، سازوکارهای حاکمیت شرکتی، هیئت‌مدیره، اعتبار شرکت، نوع کالا، نوع فروش، سیاست تقسیم سود، حجم تولید، سیاست اعتباری شرکت، ریسک غیرسیستماتیک، عمر شرکت و موقعیت جغرافیایی) و پیامدهای حاصل از مدیریت بهینه سرمایه‌ در گردش (بهبود وضعیت نقدینگی، افزایش سودآوری، افزایش سهم بازار، افزایش اعتبار شرکت و بقای شرکت)، مواردی مانند شرایط زمینه‌ای و راهکارهایی برای بهبود مدیریت بهینه سرمایه در گردش (مدیریت، ساختار هیئت‌مدیره، تشکیل کمیته ریسک، پیش‌بینی بودجه، تدوین نظام‌نامه مالی برای هر صنعت، انجام حسابرسی داخلی و حسابرسی عملیاتی، مشارکت صنعت با دانشگاه‌ها و مراکز علمی و انجام کارهای تحلیلی)، ارائه شده است. موانع و مشکلاتی که صنایع و شرکت‌ها در ایران برای پیاده‌سازی بهینه مدیریت سرمایه در گردش دارند، نیز ارائه شده است.
نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش، بیشترین عامل تأثیرگذار بر مدیریت سرمایه در گردش، از شرایط اقتصادی و سیاسی کشور و نقش دولت نشئت گرفته است که می‌توان با تدوین برنامه‌های بلندمدت اقتصادی و در نظر گرفتن شرایط سیاسی و اقتصادی کشور، زمینه لازم برای بهبود مدیریت سرمایه در گردش را فراهم کرد. یافته‌های پژوهش، برای مدیریت بهینه سرمایه در گردش، دید وسیع‌تری در اختیار مدیران و معاونان مالی قرار می‌دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Developing a Working Capital Management Model

نویسندگان [English]

  • Najmeh Khodabakhshi 1
  • Gholamreza Soleimani Amiri 2
1 Instructor, Department of Accounting, Payame Noor University, Tehran, Iran.
2 Associate Prof., Department of Accounting, Faculty of Social and Economic Sciences, AlZahra University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Objective: Working capital management is a vital part of corporates' financial management, which is also related to profitability and reflects the financial health of the company. Since Iran's business environment, as well as its prevailing economic and political conditions, are different from some other countries, it was decided to specifically examine how to manage working capital in Iran qualitatively.
Methods: In this study, a qualitative content analysis method and in-depth interview tools were used and for this purpose, 26 board members, managers, deputies and financial advisors of companies in 10 listed industries of Tehran Stock Exchange were interviewed.
Results: In this study, in addition to the factors affecting working capital management (external factors including: global commodity prices, macroeconomic factors, political conditions, the role of government, suppliers, industry; and internal factors including: financial factors, corporate governance mechanisms, board of directors, Company credibility, type of goods, type of sales, dividends policy, production volume, company's credit policy, non-systematic risk, company's life, geographical location) and consequences of optimal working capital management  (improving liquidity, increasing profitability, developing  market share, improving Company's credibility, company's survival), some factors such as background conditions (economic structures, cultural structures and state's actions) and strategies to improve optimal working capital management (management, board structure, establishing risk committee , budget forecasting, financial regulation for each Industry, conducting internal audits and operational audits, industry's partnerships with universities and scientific centers, and conducting analytical work) are provided. Obstacles and problems that industries and companies encounter in Iran for the optimal implementation of working capital management are also presented.
Conclusion: According to the research findings, the most influential factor on working capital management is made by the economic and political conditions of the country and the role of the government, which can be provided by developing long-term economic plans according to the political and economic conditions of the country. Besides, research findings also provide managers and financial deputies with a broader perspective for optimal working capital management.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Working capital management
  • External factors
  • Internal factors
  • Consequences
  • Model
اسکندرنژاد، سمیه؛ برادران حسن زاده، رسول؛ طاهری، حسن (1399). تأثیر مدیریت سرمایه در گردش بر قابلیت سودآوری شرکت‌‌های پذیرفته‏شده در بورس اوراق بهادار تهران در چرخه‌های تجاری مبتنی بر شکاف تولید. مدیریت دارایی و تأمین مالی، 8(2)، 31-48.
انواری رستمی، علی اصغر؛ سجاد پور، رحمان؛ یبلویی، مالک (1393). بررسی عوامل مؤثر بر مدیریت سرمایه در گردش شرکت‌های پذیرفته‏شده در بورس اوراق بهادار تهران. مجله پژوهش‌های حسابداری مالی، 6(1)، 15-26.
ایمان، محمدتقی؛ نوشادی، محمدرضا (1390). تحلیل محتوای کیفی.پژوهش، 3(2)، 15-44.
بهار مقدم، مهدی؛ یزدی، زینب؛ یزدی، سمیه (1390). بررسی اثرات مدیریت سرمایه در گردش بر سودآوری شرکت‌های پذیرفته‏شده در بورس اوراق بهادار تهران. حسابداریمدیریت، 4(3)، 63-75.
حسن پور، احمد؛ منصوری، ابراهیم؛ عثمانی، محمد (1395). عوامل مؤثر بر مدیریت سرمایه در گردش شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (مطالعه موردی: صنعت سیمان). مجموعه مقالات سومین همایش ملی و سومین همایش بین‏المللی مدیریت و حسابداری ایران.
دستگیر، محسن؛ هنرمند، مهسا (1393)، بررسی تأثیر سا وکارهای حاکمیت شرکتی بر کارایی مدیریت سرمایه در گردش. حسابداریمدیریت، 7(3)، 69-88.
دولو، مریم؛ بسطامی، فاطمه؛ طهرانی، محمد حسین (1396). مدیریت سرمایه در گردش و سودآوری در ادوار تجاری. پژوهش‌هایاقتصادپولی،مالی، 24(14)، 181-204.
راعی، رضا؛ فیاض حیدری، کاظم؛ باسخا، حامد؛ موقری، هادی (1398). شناسایی عوامل مؤثر بر وجه نقد نگهداری‌شده توسط شرکت‌های پذیرفته‏شده در بورس اوراق بهادار تهران: تکنیک انتخاب متغیر استوار. تحقیقاتمالی، 21(1)، 1-18.
رضازاده، جواد؛ حیدریان، جعفر (1389). تأثیر مدیریت سرمایه در گردش بر سودآوری شرکت‌های ایرانی. تحقیقاتحسابداری، 2(7)، 20-33.
رهنمای رودپشتی، فریدون (1387). بررسی تبیین استراتژی‌های مدیریت سرمایه در گردش در شرکت‌های پذیرفته‏شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش و پژوهش حسابداری، 4(13)، 6-70.
علیپور، حمیدرضا؛ نامی، ماندانا (1396). عوامل مؤثر بر مدیریت سرمایه در گردش، مورد مطالعه شرکت‌های پذیرفته‏شده در بورس تهران. مجموعه مقالات نهمین کنفرانس بینالمللی اقتصاد و مدیریت.
مرادی، محمدعلی؛ نجار، مصطفی؛ ایزدپور، مصطفی (1394). بررسی رابطه بین مدیریت سرمایه در گردش و معیارهای عملکرد مبتنی بر ارزش شرکت‌های پذیرفته‏شده در بورس اوراق بهادار تهران. مدیریتداراییوتأمینمالی، 3(2)، 97-114.
واعظ، سیدعلی؛ قلمبر، محمدحسین؛ شاکری، فاطمه (1392). عوامل مؤثر بر مدیریت سرمایه در گردش شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران. حسابداریمالی، 5(2)، 46-68.
یوسف زاده، نسرین؛ اعظمی، زینب (1394). بررسی تأثیر مدیریت سرمایه در گردش بر سودآوری شرکت در چرخه‌های مختلف تجاری. دانش حسابداری، 6(23)، 147-171.
 
 
References
Abuzayed, B. (2012). Working capital management and firm’s performance in emerging markets: The case of Jordan. International Journal of Managerial Finance, 8(2), 155-179.
Afrifa, G. A. & Tingbani, I. (2018). Working capital management, cash flow and SME’s performance. International Journal Banking, Accounting, and Finance, 9(1), 19-43.
Ali, B. & Shah, S. (2017). The impact of corporate governance on working capital management efficiency: A quantitative study based on Pakistani manufacturing firms. City University Research Journal, 7(2), 272-284.
Alipour, H., Nami, M. (2017). The Effective Factors on Working Capital Management in Tehran Stock Exchange. Proceedings of the Ninth International Conference on Economics and Management. (in Persian)
Al-Mawsheki, R.M., Ahmad, N.B. & Nordin, N.B. (2019). The Effects of Efficient Working Capital Management and Working Capital Policies on Firm Performance: Evidence from Malaysian Manufacturing Firms. International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 1(3), 59–69.
Anvari Rostami, A. A., Sajjadpour, R. & Yablluei, M. (2014). The Effective Factors on Working Capital Management in Tehran Stock Exchange. Journal of Financial Accounting Research, 6(1), 15-26. (in Persian)
Arunkumar, O. N. & Radharamanan, T. (2013). Factors affecting working capital management of indian manufacturing firms. International Journal of Managerial and Financial Accounting, 5(4), 367-378.
Atseye, F.A., Ugwu, J.K. & Takon S.M. (2015). Determinants of Working Capital Management, Theoretical Review. International Journal of Economics, Commerce and Management, 3(2), 1-11.
Awan, A. Gh., Shahid P., Hassan J. & Ahmad W. (2014). Impact of Working Capital Management on Profatibility Of Cement Sector In Pakistan. International Journal of Business and Management Review, 2(4), 1-20.
Azami, Z. & Jeyhoon Tabar F. (2016). Investigating the Factors Affecting Working Capital of Companies Using the Generalized Method of Moments. Bulletin de la Société Royale des Sciences de Liège, 85, 1402 - 1415.
Bahar Moghadam, M., Yazdi, Z. & Yazdi, S. (2011). The Impact of Working Capital Management on the Profitability in Tehran Stock Exchange, Management Accounting journal, 4 (3), 63-75. (in Persian)
Bandara, R. (2015). Impact of working capital management policy on market value addition. Global Journal of Contemporary Research in Accounting, Auditing and Business Ethics (GJCRA) An Online International Research Journal, 1(1), 344-373.
Caballero, B.S., Garcia-Teruel, P.J. & Martinez-Solano, P. (2009). How do market imperfections affect working capital management? Accounting and Finance, 50(3), 511-527.
Chiou , J. R. Cheng , L. (2006). The Determinants of Working Capital Management. The Journal of American Academy of Business, Cambridge, 10(1), 149-155.
Dalayeen, B. (2017). Working Capital Management and Profitability of Real Estate Industry in Jordan: An Empirical Study. Journal of Applied Finance & Banking, 7(2), 49-57.
Dastgir, M. & Honarmand, M. (2014). The impact of corporate governance mechanisms on the efficiency of working capital management. Management Accounting, 7(3), 69-88.
(in Persian)
Davallou, M., Bastami, F. & Tehrani, M. H. (2017). Working capital management and profitability in business cycles. Monetary and Financial Economics Research, 24(14), 181-204. (in Persian)
Deloof, M. (2003). Does Working Capital Management Affect Profitability of Belgian Firm? Journal of Business, Finance and Accounting, 30(3&4), 573- 587.
Elbadry, A. (2018). The Determinants of Working Capital Management in the Egyptian SMEs. Accounting and Finance Research, 7(2), 155-165.
Fatimatuzzahra, M. & Kusumastuti, R. (2016). The Determinant of Working Capital Management of Manufacturing Companies. MIMBAR, 32(2), 276-281.
Gill, A. (2011). Factors That Influence Working Capital Requirement in Canada. Economics and Finance Review, 1 (3), 30-40.
Gill, A., Biger, N., & Mathur, N. (2010). The Relationship Between Working Capital Management And Profitability: Evidence From The United States. Business and Economics Journal, 2010, 1-9.
Hailu, A.Y. & Venkateswarlu P. (2016). Effect of working capital management on firms profitability evidence from manufacturing companies in eastern, Ethiopia. International Journal of Applied Research, 2(1), 643-647.
Hasanpor, A., Mohammad Zadeh, M. & Mansoori, E. (2017). The Effective Factors on Working Capital Management of Accepted Companies in Tehran Stock Market (Case Study: Cement Industry), Palma Journal, 16(3), 135-143.
Hasanpour, A., Mansoori, E. & Osmani, M. (2016). The Effective Factors on Working Capital Management in Tehran Stock Exchange: Case study of the cement industry. Proceedings of the Third National and   International Conference of Management and Accounting Iran. (in Persian)
Iman, M. & Nowshadi, M. (2011). Qualitative Content Analysis. Research, 3(2), 15-44.
(in Persian)
Iskandarnejad, S., Baradaran Hassanzadeh, R., Taheri, H. (2020). The impact of working capital management on Listed companies profitability in business cycles based on the output gap. Asset Management and Financing, 8(2), 31-48. (in Persian)
Kamau, S. M. & Basweti, K. A. (2013). The relationship between corporate governance and working capital management efficiency of firms listed at the Nairobi securities exchange. Research Journal of Finance and Accounting, 4(19), 190-199.
 Kengatharan, L. & Sanoli Tissera, W. S. (2019). Do Corporate Governance Practices Influence Working Capital Management Efficiency? Evidence from Listed Manufacturing Companies in Sri Lanka. Research in World Economy, 10(3), 205-216.
Khodabakhshi, N. & Soleimani Amiri, Gh. (2018). Explaining Factors and Consequences of Working Capital Management Using Content Analysis Approach. Iranian Journal of Finance, 2(2), 29-58.
Koralun-Bereźnicka, J. (2014). On the relative importance of cor­porate working capital determinants: findings from the EU Countries. Contemporary Economics, 8 (4), 415-434.
Mabandla, N. Z. & Makoni, P. L. (2019). Working Capital Management and Financial Performance: Evidence from Listed Food and Beverage Companies in South Africa. Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 23(2), 1-10.
Misbah, S., Anjum, M.J., Aqdas, M.I, Khan, N., Abdur, M. & Khan, R. (2015). The relationship between working capital manage­ment and profitability: evidence from listed companies in Kuala Lumpur Stock Exchange (KSE) Malaysia. International Journal of Information Processing and Management, 6 (1), 104-113.
Mohamad, N. E. A. & Elias, S. B. (2013). An Assesment on Determinant of Working Capital Management from Malaysian Public Listed Companies. International Journal of Academic Research in Accounting, Finance, and Management Science, 3(4), 224-228.
Moradi, M. A., Najjar, M., Ezadpour, M. (2015). Investigating the Relationship between Working Capital Management and Performance Criteria Based on the Value in Tehran Stock Exchange. Asset Management and Financing, 3(2), 97-114. (in Persian)
Naser, K., Nuseibeh, R. & Al-hadeya, A. (2013). Factors Influencing Corporate Working Capital Management: Evidence From An Emerging Economy. Journal of Contemporary Issues in Business Research, 2(1), 11-30.
Nastiti, P.K.Y., Atahau, A.D.R. & Supramono, S. (2019). Working Capital Management and Its Influence on Profitability and Sustainable Growth, Business: Theory and Practice, 20, 61–68.
Nazir, M. S. & Afza, T. (2009). Impact of Aggressive Working Capital Management Policy on Firms’ Profitability. The IUP Journal of Applied Finance, 15(8), 19-30.
Ng, S.H., Ye, Ch., Ong, T.S. & Teh, B.H. (2017). The Impact of Working Capital Management on Firm’s Profitability: Evidence from Malaysian Listed Manufacturing Firms. International Journal of Economics and Financial Issues, 7(3), 662-670.
Olayinka, O.A. (2012). Determinants of Working Capital Requirements in Selected Quoted Companies in Nigeria. Journal of African Business, 13(1), 40-50.
Onaolapo, A.A. & Kajola, S.O. (2015). What are the Determinants of Working Capital Requirements of Nigerian Firms? Research Journal of Finance and Accounting, 6(6), 118-128.
Oseifuah, E. (2016). Determinants of Working Capital Requirements: Evidence from Selected Non-financial Firms Listed on the Johannesburg Securities Exchange. Journal of Accounting and Management, 6(1), 35-45.
Raei, R., Fayyaz Heidari, K., Basakha, H., Movaghari, H. (2019). Identification of the Factors Affecting Stored Corporate Cash in Tehran Stock Exchange: Robust Variable Selection Technique. Financial Research Journal, 21(1), 1-18. (in Persian)
Raheman, A. & Nasr, M. (2007). Working capital management and profitability-case of Pakistani firms. International Review of Business Research Papers, 3 (1), 279-300.
Raheman, A., Afza, T., Qayyum, A. & Bodla, M. A. (2010). Working capital management and corporate performance of manufacturing sector in Pakistan. International Research Journal of Finance and Economics, 47(1), 156-169.
Rahnamarodposhti, F. (2008). Investigation Working Capital Management Strategies in Tehran Stock Exchange. Accounting Knowledge and Research, 4 (13), 6-70. (in Persian)
Rasyid, R., Lukman, S., Husni, T. & Adrimas (2018). The Impact of Aggressive Working Capital Management Policy on Firm’s Value: A Mediating Effect of Company’s Profitability. Journal of Business and Management Sciences, 6(1), 16-21.
Rezazadeh, J. & Heydarian, J. (2010). The effect of working capital management on the profitability of Iranian companies. Accounting Research, 2(7), 20-33. (in Persian)
Russo, F.T.B. (2013). The Working Capital Management: The Determinants and the Effect on Profitability. Project submitted as partial requirement for the conferral of Master in Finance. ISCTE Business School.
Samson, A. A., Mary, J., Yemisi, B. F. & Erekpitan, I. O. (2012). The impact of working capital management on the profitability of small & medium scale enterprises in Nigeria. Research Journal of Business Management, 6(2), 61-69.
Sathyamoorthi, C. R., Mbekomize, C. J., Mapharing, M. & Selinkie, P. (2018). The impact of corporate governance on working capital management efficiency: evidence from the listed companies in the consumer service sector in Botswana. International Journal of Economics and Finance, 10(2), 135-149.
Smith, K. (1973). Profitability versus Liquidity Tradeoffs in Working Capital Management, in Readings on the Management of Working Capital. Ed. K. V. Smith, St. Paul, West Publishing Company, 549-562.
Temtime, Z.T. (2016). Relationship between Working Capital Management, Policies, and Profitability of Small Manufacturing Firms. Walden Dissertations and Doctoral Studies, Walden University. Available in: Error! Hyperlink reference not valid..
Tran, H., Abbott. M. & Jin-Yap, C. (2017). How does working capital management affect the profitability of Vietnamese small and medium-sized enterprises? Introduction Journal of Small Business and Enterprise Development, 24(1), 2-11.
Vaez, S. A., Ghalambor, M. H., Shakeri, F. (2013). The Effective Factors on Working Capital Management in Tehran Stock Exchange. Financial Accounting, 5(2), 46-68. (in Persian)
 Wambia, W. O. & Jagongo, A. (2020). The effects of working capital management practices on the financial performance of insurance companies in Kenya. International Academic Journal of Economics and Finance, 3(5), 103-120.
Wasiuzzaman, S. & Arumugam, V.C. (2013). Determinants of Working Capital Investment: A Study of Malaysian Public Listed Firms. Australasian Accounting Business and Finance Journal, 7 (2), 49- 70.
Yousefzadeh, N. & Azami, Z. (2015). The effects of working capital management on the company's profitability in different business cycles. Accounting Knowledge, 6(23), 147-171. (in Persian)
Zariyawati, M. A., Annuar, M. N., Taufiq, H. & Abdul Rahim, A. S. (2009). Working capital management and corporate performance: Case of Malaysia. Journal of Modern Accounting and Auditing, 5(11), 47–54.