سنجش ریسک سیستمی ناشی از شوک ارزی در بازارهای مالی ایران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد معارف اسلامی و مدیریت مالی، دانشکدۀ معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران

2 استادیار گروه مالی، دانشکدۀ معارف اسلامی و مدیریت مالی، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران

3 دانشیار گروه مدیریت مالی، دانشکدۀ مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران

چکیده

طی سال‎های گذشته، بازارهای مالی با نااطمینانی مختلفی همچون بحران‌های مالی، تکانه‌های نفتی، تغییر سیاست‌های ارزی و موارد مشابه مواجه بوده است. بروز شوک‌ که درجۀ خفیف بحران‌ است، همواره با آثاری در سطح کلان و خرد همراه می‎شود که ممکن است به بازار هدف محدود نبوده و به سایر بازارها نیز سرایت کند. از این رو، بررسی شدت و جهت انتشار نوسان‎ها از یک بازار به بازار دیگر اهمیت ویژه‌ای دارد. هدف این پژوهش، سنجش اثر شوک ارزی و شدت ریسک سیستمی در بازار پول، سرمایه و بیمه است. در این رابطه با انتخاب سنجۀ دلتای ارزش در معرض ریسک شرطی و برآورد آن با استفاده از مدل رگرسیون چندکی، تخمینی از ریسک سیستمی براساس تواتر فصلی، از فصل دوم 1379 تا فصل چهارم 1395 ارائه شده است. نتایج مرحلۀ اول تأییدکنندۀ فرضیۀ اثر شوک ارزی در افزایش متفاوت ریسک هر سه بازار بود و مرحلۀ دوم، یعنی سنجش ریسک سیستمی نیز نشان داد بازار بیمه در مقایسه با دو بازار دیگر، در معرض بیشترین شدت سرایت نوسان‎ها قرار دارد و شدت انتقال نوسان‎ها در بازار سرمایه و بازار پول در رتبه‌های بعدی قرار گرفته است. مطابق نتایج، سیاست‌گذار باید با نگارش برنامۀ جامع و اتخاذ راهبرد مناسب، از بروز بحران مالی جلوگیری کند یا اثر نوسان‎ها و انتقال آنها را کاهش دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Assessment of the Systemic Risk Originated from the Currency Shocks in the Financial Markets of Iran

نویسندگان [English]

  • Saeed Mohammadiaghdam 1
  • Mohammad Hossein Ghavam 2
  • Mirfeiz Fallah Shams 3
1 MSc, in Islamic Studies and Financial Management, Imam Sadiq University, Tehran, Iran.
2 Assistant Prof of Financial, Imam Sadiq University, Tehran, Iran
3 Associate Prof of Financial Management, Imam Sadiq University, Tehran, Iran
چکیده [English]

In the recent years, financial assets markets have faced with a variety of uncertainties like financial crisis, Oil momentums, currency policy changes and some similar ones. Occurrence of shocks which are considered as weak degrees of crisis has always accompanied with the effects in the micro and macro levels. Besides, occurrence of shocks may not be limited to targeted market, but could spill-over to other markets, especially financial markets. Therefore, the estimation of the severity and the causality of spillover from one market to another have special importance. The survey aims to assess the currency shock effect and its systemic risk severity in the financial market named capital, insurance and money markets. In this regard, by selection of difference of conditional value at risk estimator based on the quantile regression, estimation of systemic risk in the financial markets based on the quarterly periods from second quarterly of 2000 until fourth quarterly of 2016 have been provided. First step consequences confirmed that currency shocks were effective in reinforcing risk of the three markets and the results of the second step offering a systemic risk assessment showed that insurance market has faced the most exposure and contagion than the other markets. In addition, the contagion severity in the capital market and money market are among the other indicators. Finally, policy makers should prevent formation of financial crisis or diminish the effects of fluctuations or spillover by offering a comprehensive plan and adopting appropriate strategies

کلیدواژه‌ها [English]

  • capital market
  • Currency shocks or momentum
  • Insurance market
  • Money market
  • Systemic risk and spillover and contagion
آذری قره‎لر، آ. (1395). مقایسۀ رویکردهای اندازه‌گیری ریسک سیستمی در شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران. پایان‎نامۀ کارشناسی ارشد مهندسی مالی. دانشکدۀ علوم مالی، دانشگاه خوارزمی.
ابوذری، ا.؛ زمانیان، غ. (1392). شوک‌های ارزی و دلاری شدن اقتصاد ایران. مطالعات اقتصادی کاربردی در ایران، 5(2)، 76-57.
احمدی، ز.؛ فرهانیان، س. م. ج. (۱۳۹۳). اندازه‎گیری ریسک فراگیر با رویکرد CoVaR و MES در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامۀ بورس اوراق بهادار تهران، ۲۶(۷) ، ۳-۲۲.
پاشازاده، ح.؛ بت‎شکن، م. ح.؛ دانش جعفری، د. (1395). رتبه‌بندی بانک‌ها از نظر مقاومت در برابر ریسک سیستمیک در راستای نظام مالی مقاومتی (روش رگرسیون کوانتایل و همبستگی شرطی پویا.مطالعات راهبردی بسیج، 72 (19)، 99-79.
پورپاشا، م. ع.؛ ارباب افضلی، م. (1395). آثار بی‌ثباتی بازار ارز بر بازدهی شبکۀ بانکی ایران. گزارش پژوهشی پژوهشکدۀ پولی و بانکی بانک مرکزی. صص. 10-1.
ثنائی اعلم، م.؛ و سوری، د.؛ زمانی، ش. (1389). بررسی وجود سرایت بین سهام شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از یک مدل دینامیک چند متغیره. تحقیقات اقتصادی، 93 (45)، 54-29.
شاکری، ع. (1392). بررسی بحران ارزی اخیر و راهکارهای مهار آن. گزارش پژوهشی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات اقتصادی. صص. 21-1.
شیرمحمدی، ف. (1394). بررسی ریسک سیستمی نظام مالی ایران. پایان‎نامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ مدیریت، دانشکدۀ علوم اقتصادی.
صادقی، م.؛ جعفری سرشت، د. (1388). ریسک سیستمی. گزارش پژوهشی مرکز پژوهش‌ها، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار. صص. 11-1.
عبداللهی، م. ر؛ و هاشمی نژاد، س. م. (1395). پیش‌بینی ریسک مالی. انتشارات بورس و اوراق بهادار: تهران.
کشاورزحداد، غ. (1394). اقتصادسنجی سری زمانی مالی با ای ویوز و اس پلاس. نشر نی: تهران.
مرادمندجلالی، م. (1394). ارزیابی سهم بانک‌ها، بیمه و شرکت‌های سرمایه‌گذاری در ریسک سیستمیک. پایان‎نامۀ کارشناسی ارشد مهندسی مالی. دانشکدۀ مهندسی صنایع، دانشگاه خاتم.
نورعلی دخت، س. (1395). مقاومت به سرایت نکول در شبکه‌های مالی. پایان‎نامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ ریاضیات و کامپیوتر. دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایۀ زنجان.
References
Abdollahi, M. R; Hasheminezhad, S. M. (2016). Financial risk forecast. Tehran: Securities exchange organication publisher. (in Persian)
Acharya, V. V. (2009). A theory of systemic risk and design of prudential bank regulation. Journal of Financial Stability, 5 (3), 224–255.
Aggarwal, R.(1981). Exchange rates and stock prices: a study of three US capital markets under floating exchange rates. Akron Business and Economics Review, 12, 7–12.
Ahmadi, Z., Farhanian, S. M. J. (2014). Measurment of systemic risk with CoVaR and MES approach in Tehran Stock Exchange. Tehran Stock Exchange journal, 26(7), 3-22. (in Persian)
Aikman, D., Alessandri, P., Eklund, B., Gai, P., Kapadia, S., Martin, E., Mora, N., Sterne, G., Willison, M. (2009). Funding liquidity risk in a quantitative model of systemic stability. Research report of Bank of England, PP.371-410.
Azarigharelou, A. (2016). The comparison of systemic risk measurement approach in Tehran Stock Exchange's firms. Master of Degree dissertation in financial engineering. Financial science. Kharazmi university. (in Perisan)
Billio, M., Getmansky, M., Lo, A.W., Pelizzon, L. (2012). Econometric measures of connectedness and systemic risk in the finance and insurance sectors. Journal of Financial Economics 104 (3), 535–559.
Bisias, D., Flood, M., Lo, A.W., Valavanis, S. (2012). A survey of systemic risk analytics. Annual Review of Financial Economics 4 (1), 255–296.
Branson, W. H. (1983). Macroeconomic Determinants of Real Exchange Risk. In: Herring, RJ (eds.). Managing Foreign Exchange Risk. Cambridge University Press, Cambridge.
Brownlees, C. T., Engle, R. (2012). Volatility, correlation and tails for systemic risk measurement. Available at: SSRN 1611229. 1-55.
Brunnermeier, M., Adrian, T. (2011). CoVaR. NBER Working Paper No. w17454. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=1939717.
Chan-Lau, J. A. (2013). Systemic risk assessment and oversight. London: Risk books.
Chen, S., Chen, T. (2012). Untangling the non‐linear causal nexus between exchange rates and stock prices: New evidence from the OECD countries. In Journal of Economic Studies, 39 (2), 231–259.
Ebrahimi, S. B., Seyed Hosseini, S. M. (2015). Robust M-estimation of multivariate FIGARCH models for handling volatility transmission: A case study of Iran, United Arab Emirates and the global oil price index. Scientia Iranica. Transaction E, Industrial Engineering, 22 (3), 12–18.
Elsinger, H., Lehar, A., Summer, M. (2006). Risk assessment for banking systems. Management Science, 52 (9), 1301–1314.
Elyasiani, E., Kalotychou, E., Staikouras, S. K., Zhao, G. (2015). Return and Volatility Spillover among Banks and Insurers: Evidence from Pre-Crisis and Crisis Periods. Journal of Financial Services Research, 48 (1), 21–52.
Gauthier, C., Lehar, A., Souissi, M. (2012). Macroprudential capital requirements and systemic risk. Journal of Financial Intermediation, 21 (4), 594–618.
Ghulam, Y., Doering, J. (2017). Spillover effects among financial institutions within Germany and the United Kingdom. Research in International Business and Finance, 44, 49–63. DOI: 10.1016/j.ribaf.2017.03.004.
Glick, R. & Hutchison, M. (2011). Currency Crises, Federal Reserve Bank of San Francisco. Working Paper Series, 1-31.
Keshavarz Hadad, Gh. (2015). Financial time series econometrics with R, Eviews and S.plus. Nei publisher, Tehran. (in Persian)
Huang, J., Lee, K., Liang, H., Lin, W. (2009). Estimating value at risk of portfolio by conditional copula-GARCH method. In Insurance: Mathematics and Economics, 45 (3), 315–324.
Hurd, T. R. (2016). Contagion! Systemic Risk in Financial Networks. Cham: Springer International Publishing (SpringerBriefs in Quantitative Finance).
Lee, J. C., & Lee, C. F. (2015). Handbook of Financial Econometrics and Statistics; Four-volume set. Springer.
Li, F., Perez-Saiz, H. (2018). Measuring systemic risk across financial market infrastructures. Journal of Financial Stability, 34, 1–11.
Liang, C., Lin, J., Hsu, H. (2013). Reexamining the relationships between stock prices and exchange rates in ASEAN-5 using panel Granger causality approach. Economic Modelling (32), 560–563.
Liow, K. H. (2015). Volatility spillover dynamics and relationship across G7 financial markets. The North American Journal of Economics and Finance, 33, 328–365.
Mensi, W., Beljid, M., Boubaker, A., Managi, S. (2013). Correlations and volatility spillovers across commodity and stock markets: Linking energies, food, and gold. Economic Modelling, 32, 15–22.
Moradmandjalali, M. (2015). The measurement of banks, insurance and investment firm's portions in systemic risk. Master of Degree dissertation in financial engineering. Industrial engineering faculty, Khatam University, Tehran. (in Persian)
Mouna, A., Anis, J. (2016). Market, interest rate, and exchange rate risk effects on financial stock returns during the financial crisis: AGARCH-M approach. Cogent Economics & Finance, 4 (1), 1-16.
Nieh, C.C., Lee, C.F. (2001). Dynamic relationship between stock prices and exchange rates for G-7 countries. Quarterly Review of Economics and Finance, 41 (4), 477-490.
Nouralidokht, S. (2016). Resistance against default spillover in financial networks. Mathematics and computers faculty, science university of Zanjan. (in Persian)
Pashazadeh, H., Boutshekan, M. H., Daneshjafari, D. (2016). Bank's ranking from the point of resistance against systemic risk in the concept of resistive financial systems by using quantile regression and dynamic conditional correlation. Strategic studies of Basij, 72(19), 79-99. 
(in Persian)
Pourpasha, M. V., Arbabafzali, M. (2016). The effects of currency market volatility on the Iranian banking network return. Research report of Monetary and Banking institute of Central Bank, PP. 1-10 (in Persian)
Sadeqi, M; Jafariseresht, D. (2009). Systemic risk. Research report of Research, development and Islamic study management institute of Securities exchange organization. (in Persian)
Sanaeeaalam, M., Sori, D., Zamani, Sh. (2010) Analysis of spillover between Firm's stock in the Tehran Stock Exchange by using Multivariate dynamic model. Economic Research, 93(45), 29-54. (in Persian)
Shakeri, A. (2013). Analysis of Recent currency crisis and its Harness solutions. Research institute of Islamic parliament. Research Report of Economic research department, 1-21. (in Persian)
Shirmohammadi, F. (2015). Assessment of systemic risk of the Iranian financial system. Master of degree dissertation. Management faculty, Economics studies university, Tehran. (in Persian)
Tamakoshi, G., Hamori, Sh. (2015). The European Sovereign Debt Crisis and Its Impacts on Financial Markets. (1 ed). Routledge.
Tian, Sh., Hamori, Sh. (2016). Time-varying price shock transmission and volatility spillover in foreign exchange, bond, equity, and commodity markets: Evidence from the United States. The North American Journal of Economics and Finance, 38, 163–171.
Zamanian, A., Ayoubi, A. (2013). Exchange rate shocks and dollarization of Iranian Economy. Practical economic research of Iran, 2(5), 55-73. 
(in Persian)