ارزیابی تأثیر عرضه عمومی سهام شرکت‌های دولتی بر نقدشوندگی سهام در بورس اوراق بهادار تهران

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، ایران

2 رئیس پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار، ایران

3 استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا، ایران

چکیده

نقدشوندگی مهم‌ترین جنبه توسعه بازار‌های سهام به‌شمار می‌رود. در این پژوههش اثر خصوصی‌سازی از طریق عرضه عمومی سهام شرکت‌های دولتی بر نقدشوندگی سهام در بورس اوراق بهادار تهران بررسی شده است. با توجه به سه معیار قابل اندازه‌گیری در واگذاری شرکت‌ها از طریق بورس، سه فرضیه بر حسب تعداد شرکت‌های خصوصی شده، تعداد سهام عرضه شده و ارزش ریالی واگذاری‌ها تدوین و تأثیر هر کدام بر نقدشوندگی سهام در بورس مورد آزمون قرار گرفته است. در پژوهش حاضر، درجه نقدشوندگی بورس تهران به‌عنوان متغیر وابسته به‌کار گرفته شده که با استفاده از دو معیار اندازه‌گیری نقدشوندگی شامل نسبت گردش معاملات و سنجه عدم نقدشوندگی آمیهود، نسبت به محاسبه آن اقدام شده است. در ضمن، محاسبه معیار آمیهود بر اساس بازده دو شاخص اصلی بورس تهران، شامل شاخص بازده نقدی و قیمت (تدپیکس) و شاخص کل قیمت (تپیکس)، صورت گرفته که به این ترتیب، مقادیر متغیر وابسته بر اساس دو مدل مجزا و در مجموع با استفاده از سه معیار کلی شامل: مدل مبتنی بر گردش معاملات، مدل مبتنی بر سنجه آمیهود بر اساس شاخص تپیکس و مدل مبتنی بر سنجه آمیهود بر اساس شاخص تدپیکس، محاسبه و در مدل‌سازی نهایی مورد استفاده قرار گرفته است.
نتیجه کلی پژوهش بیانگر تأثیر قابل توجه و معنا‌دار انجام خصوصی‌سازی از طریق عرضه عمومی سهام شرکت‌های دولتی در بورس اوراق بهادار تهران بر توسعه و نقدشوندگی این بازار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Appraisal on the Effect of Share Issue Privatization on Tehran Stock Exchange Liquidity

نویسندگان [English]

  • Reza Tehrani 1
  • Hossein Abdoh Tabrizi 2
  • Davood Jafari Seresht 3
چکیده [English]

Liquidity is the most important aspect of stock markets development. This research investigates the effect of Share Issue Privatization (SIP) on Tehran Stock Exchange (TSE) liquidity. Regarding the three assessable measures in SIP, three hypotheses based on the number of privatized firms, the volume and the value of the sold stocks were defined and tested. In this research, the TSE liquidity is used as dependent variable which is calculated by the use of turnover ratio and Amihud measure. However, the Amihud measure is calculated based on the return of TEPIX and TEDPIX. So, the dependent variable was calculated and used in final modeling by applying the three general measures, including turnover ratio, Amihud measure based on TEPIX and Amihud measure based on TEDPIX.
It is generally concluded that SIP through the TSE has a considerable and meaningful effect on development and liquidity of this market.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Privatization (SIP)
  • Share Issue
  • Stock Market Liquidiy