میزان دقت نتایج حاصل از مدل‌های «بنیش» و «توسعه‌یافتۀ بنیش» براساس محیط اقتصادی ایران در پیش‌بینی احتمال تجدید ارائه صورت‏های مالی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه حسابداری، دانشکده حسابداری و علوم مالی، دانشکدگان مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 دکتری، گروه حسابداری، پردیس البرز، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

10.22059/frj.2024.353694.1007431

چکیده

هدف: اتکاپذیری یکی از ویژگی‌های کیفی بسیار مهمِ اطلاعات حسابداری به‌شمار می‌آید. طبق مفاهیم نظری گزارشگری مالی، اطلاعاتی اتکاپذیر است که از اشتباه و تمایلات جانب‌دارانه خالی باشد. موضوع تجدید ارائۀ صورت‌های مالی در نتیجۀ رسوایی‌های گزارشگری، در متن‌ها و مجله‌های حسابداری، بسیار در کانون توجه قرار گرفته است. هدف اصلی پژوهش، ارائۀ معیاری مناسب برای پیش‌بینی تجدید ارائۀ صورت‌های مالی با استفاده از مدل‌های بنیش و توسعۀ بنیش است.
روش: این پژوهش از نوع کاربردی و از نظر روش‌شناسی، پس‌رویدادی است و در حوزۀ تحقیقات اثباتی حسابداری قرار می‌گیرد و بر اطلاعات واقعی در صورت‌های مالی شرکت‌ها مبتنی است. داده‌های مورد نیاز از سایت کدال بورس و از صورت‌های مالی و گزارش‌های منتشر شده از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در دورۀ ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۹ استخراج شده است. همچنین تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار اس‌پی‌اس‌اس و پایتون انجام شده است.
یافته‌ها: در این پژوهش ابتدا، مدل اولیۀ بنیش برای پیش‌بینی احتمال تجدید ارائه صورت‌های مالی بررسی شد؛ سپس با استفاده از شاخص‌های اثرگذار بر تجدید ارائه و به‌کمک آزمون تی مستقل و رگرسیون گام‌به‌گام، به برآورد مدل با استفاده از رگرسیون لاجیت پرداخته شد. دقت کلی مدل اولیه بنیش، برای پیش‌بینی احتمال تجدید ارائه صورت‌های مالی ۴۳/۲۹ درصد و دقت کلی مدل در خصوص مدل توسعه‌یافته بنیش نیز ۶۸/۶۸ درصد برآورد شد. نتایج پژوهش حاکی از این است که براساس ماتریس درهم‌ریختگی، در بین مدل‌های پیش‌بینی‌کنندۀ تجدید ارائۀ صورت‌های مالی، مدل توسعه‌یافتۀ بنیش با رگرسیون لاجیت ۶۸/۶۸ درصد، توانایی پیش‌بینی کل را دارد و در مقایسه با مدل اولیه بنیش (دقت مدل = ۴۳/۲۹ درصد) بیشترین قدرت پیش‌بینی را داشته است؛ از این رو فرضیۀ پژوهش تأیید می‌شود و دقت مدل توسعه‌یافتۀ بنیش با رگرسیون لاجیت، در شناسایی شرکت‌های تجدید ارائه شده، بیشتر از مدل اولیه بنیش است.
نتیجه‌گیری: جریان درست اطلاعات در بازار سرمایه، به‌عنوان موتور محرکه اقتصاد، به تصمیم‌گیری صحیح و منطقی مشارکت‌کنندگان منجر می‌شود و سرانجام، توسعۀ اقتصادی و بهبود رفاه اجتماعی را به ارمغان می‌آورد. گزارشگری مالی یکی از ابزارهای اصلی ارتباطی بین یک شرکت با گروه‌های مختلف ذی‌نفعان خود است؛ بنابراین شفافیت اطلاعاتی و ارائۀ اطلاعات صحیح و به‌موقع توسط شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، یکی از عوامل مهم مؤثر برای دستیابی به بازار سرمایۀ کار است. این پژوهش به‌دنبال ارائۀ یک مدل بهینه با استفاده از مدل دست‌کاری سود بنیش، برای پیش‌بینی احتمال تجدید ارائۀ صورت‌های مالی است. پژوهش‌های متعددی تاکنون با همین محوریت صورت گرفته است؛ اما خلأ شواهد تجربی دربارۀ ارائۀ یک مدل کارا و مفید متناسب با شرایط اقتصادی بازار سرمایۀ ایران، برای پیش‌بینی احتمال تجدید ارائه صورت‌های مالی کاملاً مشهود است. در این پژوهش، ابتدا مدل اولیه بنیش برای پیش‌بینی احتمال تجدید ارائه صورت‌های مالی بررسی شد. در مرحلۀ دوم، به‌منظور ارائۀ یک مدل توسعه‌یافته براساس شاخص‌های بنیش و با استفاده از رگرسیون لاجیت، هشت شاخص مالی مدل بنیش از صورت‌های مالی شرکت‌های منتخب استخراج شد. در ادامه با استفاده از آزمون رگرسیون گام‌به‌گام، بهترین نسبت‌ها برای پیش‌بینی تجدید ارائۀ صورت‌های مالی انتخاب شد. در این راستا، دو نسبت شاخص مجموع اقلام تعهدی به مجموع دارایی‌ها و شاخص نسبت بدهی، به‌عنوان شاخص مالی نهایی انتخاب شد و مدل توسعه‌یافته بنیش براساس این دو شاخص نهایی ارائه شد. در مرحلۀ سوم، براساس ماتریس درهم‌ریختگی با مقایسه بین آن‌ها، بهترین مدل و روش جهت پیش‌بینی انتخاب شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Accuracy of the 'Benish' and 'Developed Benish' Models in Predicting the Probability of Restating Financial Statements in Iran's Economic Environment

نویسندگان [English]

  • Sasan Mehrani 1
  • Akbar Rahimipoor 2
1 Prof., Department of Accounting, Faculty of Accounting and Financial Sciences, College of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.
2 Ph.D., Department of Accounting, Alborz Campus, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Objective
Reliability is considered as one of the most important qualitative features of accounting information. According to the theoretical concepts of financial reporting, reliable information is free from errors and biases. Because of reporting scandals, the issue of financial statement restatement has garnered significant attention in accounting literature and journals. The main goal of the research is to provide a suitable criterion for predicting the re-presentation of financial statements using Benish models and Benish development.
 
Methods
This research employs an applied method and, in terms of methodology, follows an ex post facto approach. Also, this research falls within the realm of accounting evidence and is based on actual data from the financial statements of companies. The required data was extracted from the Codal Exchange website and from the published financial statements and reports of companies listed on the Tehran Stock Exchange during the period from 2008 to 2019. Furthermore, SPSS and Python software were utilized in this research to analyze the data.
 
Results
In this research, firstly, Benish's primary model was examined to predict the possibility of financial statement renewals, and then, using indicators that affect renewals, independent t-tests, and step-by-step regression were used to estimate the model using logit regression. became. The overall accuracy of Benish's initial model for predicting the probability of resubmission of financial statements was estimated at 29.43%. The overall accuracy of the model regarding the developed model of Benish was estimated at 68.68%. The research results indicate that, based on the confusion matrix, among the predictive models for financial statement restatement, the Developed Benish model with logistic regression achieves a total forecasting accuracy of 68.68%, demonstrating the highest predictive power compared to the original Benish model, which has an accuracy of only 29.43%. Therefore, the research hypothesis is confirmed and the accuracy of the developed Benish model with logit regression is more than the original Benish model in identifying renewed companies.
 
Conclusion
The correct flow of information in the capital market, as the driving engine of the economy, leads to correct and rational decision-making by the participants and finally brings economic development and improvement of social welfare. Financial reporting serves as a primary means of communication between a company and various stakeholder groups. Therefore, information transparency and the provision of correct and timely information by companies admitted to the stock exchange is one of the most important effective factors in achieving an efficient capital market. This research seeks to provide an optimal model using Benish's profit manipulation model to predict the probability of the re-presentation of financial statements. Several studies have been conducted on this topic; however, there is a notable lack of empirical evidence regarding the development of an efficient and useful model tailored to the economic conditions of Iran's capital market for predicting the likelihood of financial statement restatements. In this study, firstly, the primary Benish model was examined to predict the probability of re-presenting the financial statements, and in the second step, to present a developed model based on the Benish indices and using logit regression, eight financial indicators of the Benish model from the financial statements of the company were examined. The selected ratios were extracted, and the stepwise regression test was applied to identify the best ratios for predicting financial statement restatement. In this context, the two final financial indices chosen for the selection and development model were the total accruals index to total assets ratio and the debt ratio index. Benish's findings were presented based on two final indicators. In the third step, based on the clutter matrix and comparing them, the best model and method for prediction was selected.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Annual adjustments
  • Benish model
  • Benish's developed model
  • Prediction
  • Probability
  • Restatement of Financial Statements
اعتمادی، حسین؛ ساری، محمدعلی؛ جوانی قلندری، موسی (1397). احتمال تجدید ارائه صورت‌های مالی با تأکید بر نقش حسابرس. پژوهش‏های حسابداری مالی و حسابرسی،  10(37)، 85 – 106.
بولو، قاسم؛ مهام، کیهان؛ گودرزی، اسماعیل (1389). تغییر حسابرس مستقل و شفافیت اطلاعاتی شرکت‏های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران. دانش حسابداری، (1)، 111- 135.
ثقفی، علی؛ امیری، مقصود؛ کاظمی، حسین (1390). مطالعه تجربی پیرامون محتوای اطلاعاتی سود متعاقب تجدید ارائه صورت‏های مالی. نظریه‏های نوین حسابداری، 1(1)، 1-22.
حساس یگانه، یحیی؛ تقی زاده، سمیه (1394). تأثیر سازوکارهای حاکمیت شرکتی و مالی بر تجدید ارائه صورت‏های مالی. تحقیقات مالی، 17(1)، 39- 58.
رحیمیان، نظام الدین و حاجی حیدری، راضیه (1398). کشف تقلب با استفاده از مدل تعدیل شده بنیش و نسبت‌های مالی. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 8(3)، 47-69.
ساریخانی، مهدی؛ ایزدی نیا، ناصر و دائی کریم‌زاده، سعید (1398). بررسی قصد گزارشگری تقلب با استفاده از تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده و نقش تعدیلگری شدت اخلاقی. دانش حسابداری مالی، 6(1)، 75- 105.
عارف‌منش، زهره؛ قدیریان آرانی، محمد حسین (1399). بحران مالی و تجدید ارائه صورت‏های مالی: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، 17(67)، 203- 227.
عدالتی شکیب، سمانه؛ غفوریان شاگردی، امیر (1398). بررسی رابطه تجدید ارائه‏های صورت‏های مالی ناشی از مدیریت سود و مدیریت جریان نقد با اندازه مؤسسه حسابرسی. فصلنامه علمی تخصصی رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 3(12)، 59- 78.
کردستانی، غلامرضا و تاتلی، رشید (1395). پیش‎بینی دست‌کاری سود: توسعۀ یک مدل. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 23(1)، 73- 96.
مرادی، جواد؛ قدیریان‌آرانی، محمدحسین (1396). بیش‌اعتمادی مدیریت و تجدید ارائه صورت‏های مالی: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران. پیشرفت‌های حسابداری، 9(1)، 169- 192. 
موسوی، سیدرضا؛ جباری، حسین؛ طالب بیدختی، عباس (1394). حاکمیت شرکتی و تجدید ارائه صورت‏های مالی. پژوهش‏های حسابداری مالی و حسابرسی، 7(25)، 103- 126.
نیکبخت، محمدرضـا؛ رفیعی، افسـانه (1391). تـدوین الگـوی عوامـل مـؤثر بـر تجدیـد ارائـه صورت‏های مـالی. دانش حسابداری، 3(9)، 167- 194.
 
References
Ajzen, I. & Fishbein, M. (1980). Understanding attitudes and predicting social behavior. Englewood Cliffs: Prentice-Hall.
Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational behavior and human decision processes, 50(2), 179-211.
An, Y. H. (2009). The effect of corporate governance on earnings quality: Evidence from Korea’s corporate governance reform. Ph.D Dessertation, RMIT University.
Aref Manesh, Z., Qadirian Arani, M. H. (2019). Financial crisis and restatement of financial statements: Evidence from Tehran Stock Exchange. Financial Accounting Quarterly, 17(67), 203-227. (in Persian)
Beneish, M. D. (1999). The Detection of Earnings Manipulation. Financial Analysts Journal, 55 (5), 24-36.
Bolo, Q., Maham, K. & Godarzi, I. (2009). Change of independent auditor and information transparency of companies listed in Tehran Stock Exchange. Knowledge of Accounting, (1), 111-135. (in Persian)
Dechow, P., Ge, W. & Schrand, C. (2010). Understanding earnings quality: A review of the proxies, their determinants and their consequences. Journal of accounting and economics, 50(2-3), 344-401.
Edalati Shakib, S. & Ghafourian Shagerdi, A. (2018). Investigating the relationship between financial statement restatements caused by profit management and cash flow management with the size of the audit firm. Journal of New Research Approaches in Management and Accounting, 3(12), 59-78. (in Persian)
Etemadi, H., Sari, M.A. & Javani Ghalandari, M. (2018). Likelihood of the financial statement restatements from auditor characteristics perspective. The Financial Accounting and Auditing Researches, 10(37), 85-106. SID. https://sid.ir/paper/198019/en (in Persian)
Feder, M. & Weißenberger, B. E. (2019). Understanding the behavioral gap: Why would managers (not) engage in CSR-related activities? Journal of Managment Control, 30(1), 95-126.
Hassas Yeganeh, Y. & Taghizadeh, S. (2015). The effects of corporate governance mechanisms and financial variables on the financial restatement of the firms listed on the Tehran Stock Exchange. Financial Research Journal, 17(1), 39-58. doi: 10.22059/jfr.2015.51432
(in Persian)
Kordestani, G. & Tatli, R. (2016). The Prediction of Earnings Manipulation: Development of a Model. Accounting and Auditing Review, 23(1), 73-96. doi: 10.22059/acctgrev.2016.57021 (in Persian)
Moradi, J. & Qadirian Arani, M. H. (2016). Management overconfidence and restatement of financial statements: Evidence from Tehran Stock Exchange. Accounting Advances, 9(1), 169-192. (in Persian)
Mousavi, S., Jabari, H. & Taleb Bidakhti, A. (2014). Corporate governance and restatement of financial statements. Financial Accounting and Audit Research, 7(25), 103-126.
(in Persian)
Nikbakht, M. R. & Rafiei, A. (2013). Compilation of a model of factors influencing the renewal of financial statements. Accounting Knowledge, 3(9), 167. (in Persian)
Oanh, N. T. K., Van Dinh, N. & Van, N. C. (2021, December). Associations of board size, audit reputation, and debt with financial restatement: Evidence in Vietnam. In International Conference on Emerging Challenges: Business Transformation and Circular Economy (ICECH 2021) (pp. 104-112). Atlantis Press.
Palmrose, Z.V., Richardson, V. & Scholz, S. (2004). Determinants of market reactions to restatement announcements. Journal of Accounting and Economics, 37 (1), 1–31.
Papik, M. & Papikova, L. (2020). Detection Models For Unintentional Financial Restatements. Journal of Business Economics and Management, 21(1), 64-86.
Rahimian, N. & Haji Heydari, R. (2018). Fraud detection using modified Benish model and financial ratios. Journal of Empirical Research in Accounting, 8(3), 47-69. (in Persian)
Rosner, R.L. (2003). Earnings manipulation in failing firms. Contemporary Accounting Research, 20(2), 361-408.
Saghafi, A., Amiri, M. & Kazemi, H. (2011). The Information Content of Earnings Following Restatements. The Information Content of Earnings Following Restatements, 1 (1), 1-22. (in Persian)
Sarikhani, M., Izadinia, N. & Daei-Karimzadeh, S. (2019). Investigating the Whistle-blowing Intentions Using the Theory of Planned Behavior and Moderating Role of Moral Intensity. Financial Accounting Knowledge, 6(1), 75-105. doi: 10.30479/jfak.2019.9335.2271 (in Persian)
Schipper, K. & Vincent, L. (2003). Earnings quality. Accounting Horizons, 17, 97-111.
Scott, W.R. (2003). Financial accounting theory. (3th ed.). Toronto, Canada: Prentice Hall.
Thoradeniya, P., Lee, J., Tan, R. & Ferreira, A. (2015). Sustainability reporting and the theory of planned behavior. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 28(7), 1099-1137.
Vivek, M. & Myungsoo, S. (2013). Do Financial Restatements Lead to Auditor Changes? Auditing journal, 21(1), 22-42.