ارتباط بین اهرم مالی با عملکرد مالی با تأکید بر درماندگی مالی و بحران ارزی در بورس اوراق بهادار تهران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه مدیریت، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

2 کارشناس ارشد، گروه مدیریت مالی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

3 دانشیار، گروه مدیریت مالی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

10.22059/frj.2023.366503.1007521

چکیده

هدف: هدف اصلی این مقاله، بررسی ارتباط بین اهرم مالی و عملکرد مالی است. پس از مشخص‌شدن این ارتباط، اثر تعدیلگری درماندگی مالی بر شدت و ضعف این رابطه بررسی خواهد شد؛ سپس با توجه به اهمیت اثر بحران ارزی بر عملکرد مالی شرکت‌ها، اثر این متغیر تعدیلگر نیز بر رابطۀ بین اهرم مالی و عملکرد مالی بررسی می‌شود.
روش: جامعۀ آماری پژوهش، شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران در دورۀ زمانی ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۱ است. داده‌های موردنیاز برای تحلیل رابطۀ بین داده‌ها، به‌روش کتابخانه‌ای و با استفاده از وبگاه‌های بانک مرکزی، بانک جهانی و کدال استخراج شده است. با استفاده از روش حذف سیستماتیک در جامعه، محدودیت‌هایی در نظر گرفته شد و پس از اِعمال محدودیت‌ها، ۱۱۴ شرکت از صنایع مختلف بورس اوراق بهادار تهران، به‌جز صنعت مالی و سرمایه‌گذاری برای نمونه انتخاب شد. در این پژوهش اهرم مالی به‌عنوان متغیر مستقل؛ عملکرد مالی، بازده دارایی‌ها، بازده حقوق صاحبان سهام، شاخص کیو توبین، نرخ بازده فروش و نرخ بازده جریان نقدی به‌عنوان متغیر وابسته و درماندگی مالی و بحران ارزی به‌عنوان متغیر تعدیلگر در نظر گرفته شد. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل هم‌بستگی و رگرسیون چندمتغیره تجزیه‌وتحلیل شد. برای برازش مدل، از روش حداقل مربعات تعمیم‌یافته (EGLS) استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که اهرم مالی بر عملکرد مالی تأثیر منفی معناداری دارد و این تأثیر، برای شرکت‌هایی با ریسک درماندگی مالی بالاتر، ضعیف‌تر است. به‌علاوه، شواهد حاصل از یافته‌ها نشان می‌دهد که بحران ارزی، ارتباط منفی بین اهرم مالی و عملکرد مالی را تشدید می‌کند.
نتیجه‌گیری: ارتباط منفی بین اهرم مالی و عملکرد مالی، نشان می‌دهد زمانی که شرکت‌ها سطح بدهی‌های خود را افزایش می‌دهند، افزایش هزینه‌های بدهی غالب است و از منافع آن فراتر می‌رود. مدیران می‌توانند با کاهش سطح اهرم مالی، عملکرد شرکت را بهبود بخشند و با برنامه‌ریزی برای افزایش وجوه داخلی، آن را به‌عنوان ابزاری مهم برای ارتقای عملکرد خود و جلوگیری از محدودیت‌های مالی خارجی در نظر بگیرند. در شرایط ریسک درماندگی مالی بالا، اثر منفی اهرم مالی بر عملکرد مالی کاهش می‌باید. مشکلات مدیریتی و کمبود سیستم‌های عملیاتی و کنترلی در شرکت‌هایی با ریسک درماندگی مالی بالا شدیدتر است؛ بنابراین، نظارت، محدودیت و افزایش کارایی شرکت ناشی از اهرم مالی بالا، بر عملکرد مالی شرکت‌هایی تأثیر مثبت قوی خواهد داشت که ریسک درماندگی مالی (شامل وضعیت نکول در پرداخت‌ها، فرایند ورشکستگی و انحلال) بالایی دارند. می‌توان گفت اهرم مالی بالاتر، به‌دلیل نقش انضباطی خود، عملکرد مالی شرکت‌ها را ارتقا می‌دهد. علاوه‌براین، بحران ارزی به‌دلیل ایجاد تورم بالاتر، به افزایش هزینه‌های سرمایه‌گذاری و استفاده از وام و تسهیلات مالی منجر خواهد شد. کاهش سطح اهرم مالی در زمان بحران ارزی که دسترسی به منابع مالی خارجی گران‌تر و دشوارتر می‌شود، می‌تواند به بهبود عملکرد مالی شرکت منجر شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Relationship between Financial Leverage and Financial Performance: Emphasizing Financial Distress and Currency Crisis in the Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Abbasi 1
  • Fatemeh Mohammadimoghadam 2
  • Hassan Ghalibafasl 3
1 Department of Management, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran.
2 MSc., Department of Financial Management, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran.
3 Associate Prof., Department of Financial Management, Faculty of Social Sciences and, Alzahra University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Objective
The main objective of this article is to examine the relationship between financial leverage and financial performance. After identifying this relationship, the moderating effect of financial distress on the strengths and weaknesses of this relationship will be investigated. Then, due to the importance of the effect of the currency crisis on the financial performance of companies, the effect of this moderating variable on the relationship between financial leverage and financial performance is also examined.
 
Methods
The statistical population investigated in this research comprises companies listed on the Tehran Stock Exchange during the period from 2013 to 2022. The data needed to analyze the relationships were collected using the library research method, utilizing databases from the Central Bank of Iran, the World Bank, and Codal. Systematic elimination was employed in the population to account for limitations, resulting in a final sample of 114 companies from various sectors of the Tehran Stock Exchange, excluding the financial and investment sectors. In this research, financial leverage is considered the independent variable, while financial performance measures such as return on assets, return on equity, Tobin's q, return on sales (ROS), and return on cash flow are treated as dependent variables. Financial distress and the currency crisis serve as moderating variables. Data were analyzed using correlation analysis and multivariate regression, with the Estimated Generalized Least Squares (EGLS) method applied to fit the model.
 
Results
The findings indicate that financial leverage has a significant negative impact on financial performance, and this effect is attenuated in companies that face a higher risk of financial distress. Furthermore, the results suggest that a currency crisis intensifies the negative relationship between financial leverage and financial performance.
 
Conclusion
The negative relationship between financial leverage and a company's financial performance indicates that as a company increases its debt level, the rise in borrowing costs outweighs the benefits. Managers can enhance the company's financial performance by reducing financial leverage levels and planning to increase internal funds, which should be considered an essential strategy to improve performance and mitigate external financing constraints. In high-risk financial distress conditions, the negative effect of financial leverage on financial performance tends to diminish. Management issues and the absence of operational and control systems are more pronounced in companies at a higher risk of financial distress; therefore, monitoring, limiting, and enhancing company efficiency due to high financial leverage will have a significantly positive effect on the financial performance of companies facing a high risk of financial distress (including payment defaults, bankruptcy, and liquidation). It can be asserted that higher financial leverage can improve the financial performance of companies due to its disciplinary role. Additionally, during a currency crisis, which typically results in higher inflation, investment costs and the utilization of loans and financial resources will increase. Reducing financial leverage during such crises, when access to foreign financial resources becomes more expensive and difficult, may lead to improved financial performance for the company.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Currency crisis
  • Financial leverage
  • Financial distress
  • Financial performance

مراجع

افلاطونی، عباس (1394). تجزیه تحلیل آماری با Eviews در تحقیقات حسابداری و مدیریت مالی. تهران: انتشارات ترمه.
بت‌شکن، محمد هاشم؛ سلیمی، محمدجواد؛ فلاحت‌گر متحدجو، سعید (1397). ارائه یک روش ترکیبی به‏منظور پیش‌بینی درماندگی مالی شرکت‏های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات مالی، 20(2)، 173- 192.
بدرلو، سمیه (1400). تأثیر عوامل تعیین‌کننده ساختار سرمایه بر عملکرد مالی شرکت با اثر واسطه اهرم مالی و نقش تعدیل درماندگی مالی شرکت‏های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار. تهران: رویکرد الگوسازی معادلات ساختاری. پنجمین همایش بین‌المللی دانش و فناوری هزاره سوم اقتصاد، 20 اسفند 1400، مدیریت و حسابداری ایران. تهران.
پرکاوش، طاهر؛ مهربان‌پور، محمدرضا (1403). تأثیر ویژگی های شرکت بر ارتباط بین تأمین مالی سرمایه درگردش و عملکرد مالی. تحقیقات مالی، 26(3)، 492- 524.
حاجیها، زهره (1384). سقوط شرکت، علل و مراحل آن، مطالعه سیستم‌های قوانین ورشکستگی در ایران و جهان. حسابرس، (29)، 64-72.
رحمانیان کوشکی، عبدالرسول و سهولت، لیلا (1399). اقتصاد بررسی تأثیر هزینه حقوق صاحبان سهام بر درماندگی مالی و ارزش شرکت‏های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. سیاست‌های مالی و اقتصادی، 8(32)، 47-71.
ساده‌وند، محمدجواد؛ نیکومرام، هاشم؛ قالیباف اصل، حسن و فلاح شمس، میرفیض (1401). بررسی و مقایسه عملکرد مدل‌های متعارف و ترکیبی در پیش‌بینی درماندگی مالی. تحقیقات مالی، 24(2)، 214-236.
فدایی نژاد، محمد اسماعیل؛ شهریاری، سارا و سلیم، فرشاد (1394). معمای رابطه ریسک درماندگی مالی با بازده سهام ـ مطالعه تجربی در بورس اوراق بهادار تهران. مدیریت دارایی و تأمین مالی، 3(2)، 33-54.
فلاح‌پور، سعید؛ رام، اصغر (1395). پیش‌بینی درماندگی مالی شرکت‏ها با استفاده از الگوریتم کلونی مورچگان. تحقیقات مالی، 18(2)، 347-368.
فلاح‌پور، سعید؛ نوروزی‌یان لکوان؛ عیسی، هندیجانی‌زاده، محمد (1396). کاربرد روش ترکیبی ماشین بردار پشتیبان و انتخاب ویژگی به‎منظور پیش‌بینی درماندگی مالی شرکت‎های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات مالی، 19(1)، 139-156.
مهدوی خو، مهدی و محمود ترابی، مریم (1394). بررسی تأثیر اجزاء سرمایه فکری بر ابعاد عملکرد مالی. دوفصلنامه حسابداری دولتی، 1(2)، 83-92.
 
References
Aflatouni, A. (2014). Statistical analysis with Eviews in accounting and financial management research. Terme Publications. (in Persian)
 Badrello, S. (2021). The effect of capital structure determinants on the company's financial performance with the mediating effect of financial leverage and the role of adjusting the financial distress of companies listed on the stock exchange. Tehran: Modeling approach of structural equations, paper presented in the 5th International Conference on Knowledge and Technology of the Third Millennium of Economy, March 20, 2021, Iran Management and Accounting. Tehran. (in Persian)
Botshekan, M.H. & Salimi, M.J. & Falahatgarmotahedjou, S. (2017). Presenting a hybrid method in order to predict the financial distress of companies listed on the Tehran Stock Exchange. Financial Research, 20(2), 192-173. (in Persian)
Boubaker, S., Cellier, A., Manita, R. & Saeed, A. (2020). Does corporate social responsibility reduce financial distress risk? Economic Modelling, 91: 835-851.
Danso, A. Lartey, T.A., Gyimah, D. & Adu-Ameyaw, E. (2021). Leverage and performance: do size and crisis matter? Managerial Finance, 47(5), 635-655.
Denis, D.J. & Denis, D.K. (1995). Causes of financial distress following leveraged recapitalizations. Journal of financial economics, 37(2), 129-157.
Fadayeenejad M.E. Shahryari S. Salim F. (2015). The mystery of the relationship between the risk of financial disterss and stock returns - an empirical study in Tehran Stock Exchange. Journal of Asset management and financing 3(2), 33-54. (in Persian)
Falahpour, S. & Ram, A. (2015). Predicting companies financial distress by using ant colony algorithm. Financial Research Journal, 18(2), 347-368. (in Persian)
Fallahpour, S. & Norouzian lekvan, A. & Hendijanizadeh, M. (2017). Use of combined approach of support vector machine and feature selection for financial distress prediction of listed companies in Tehran stock exchange market. Financial Research Journal, 19(1), 139-156. (in Persian)
Glick, R. & Hutchison, M.M. (2013). Models of currency crises. The evidence and impact of financial globalization, 3: 485-497.
Gonzalez, V.M. (2013). Leverage and Corporate Performance: International Evidence. International Review of Economics and Finance, 25: 169-184.
Gordon, M.J. (1971). Towards Theory of Financial Distress. The Journal of Finance, 26(3), 347-256.
Grossman, S.J. & Hart, O.D. (1982). Corporate Financial Structure and Managerial Incentives, The Economics of Information and Uncertainty, National Bureau of Economic Research, Chicago, IL.
Hajiha Z. (2005). The collapse of the company, its causes and stages, the study of bankruptcy law systems in Iran and the world. Journal of auditor, 29, 64-72. (in Persian)
Hayes, A.S. (2021). The Active Construction of Passive Investors: Roboadvisors and Algorithmic ‘Low-Finance. Socio-Economic Review, 19(1), 83-110.
Jensen, M.C. (1986). Agency costs of free cash flow, corporate finance, and takeovers. American Economic Review, 76(2), 323-329.
Jing, Z. (2015). On the relation between currency and banking crises in developing countries, 1980–2010. The North American Journal of Economics and Finance, 34, 267-291.
Kalash, I. (2023). The financial leverage–financial performance relationship in the emerging market of Turkey: the role of financial distress risk and currency crisis. EuroMed Journal of Business, 18(1), 1-20.
Mahdavikhou M. & Mahmoudtorabi M. (2015). Investigating the impact of intellectual capital components on financial performance dimensions. Journal of Governmental Accounting. 1(2), 83-92. (in Persian)
Margaritis, D. & Psillaki, M. (2010). Capital structure, equity ownership and firm performance. Journal of Banking & Finance, 34(3): 621-632.
Muigai, R.G. & Muriithi, J.G. (2017). The moderating effect of firm size on the relationship between capital structure and financial distress of non-financial companies listed in Kenya. Journal of finance and accounting, 5(4), 151-158.
Parkavosh, T. & Mehrabanpour, M.R. (2024). The Impact of Company Characteristics on the relationship between working capital financing and financial performance. Financial research Journal, 26(3), 492-524. (in Persian)
Platt, H.D. & Platt, M.B. (2008). Financial distress comparison across three global regions. Journal of Risk and Financial Management, 1(1), 129-162.
Rahmaniankoshki A. & Sohoulat, L. (2020). Economics, investigating the impact of the cost of equity on the financial distress and value of companies listed on the Tehran Stock Exchange, Journal of financial and economic policies, 8(32), 47-71. (in Persian)
Sadehvand, M., Nikoomaram, H., Ghalibaf Asl, H. & Fallah Shams, M.F. (2022). Investigating and Comparing the Performance of Conventional and Hybrid Models of Predicting Financial Distress. Financial Research Journal, 24(2), 214-235. (in Persian)
Vithessonthi, C. & Tongurai, J. (2015). The effect of firm size on the leverage–performance relationship during the financial crisis of 2007-2009. Journal of Multinational Financial Management, (29), 1-29.
Waqas, H. & Md-Rus, R. (2018). Predicting financial distress: importance of accounting and firmspecific market variables for Pakistan’s listed firms. Cogent Economics and Finance, 6(1), 1-16.
Zeitun, R. & Saleh, A.S. (2015). Dynamic performance, financial leverage and financial crisis: evidence from GCC countries. EuroMed Journal of Business, 10(2), 147-162.
تحقیقات مالی
دوره 26، شماره 4
1403
صفحه 880-903

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار