ارتباط بین اهرم مالی با عملکرد مالی با تأکید بر درماندگی مالی و بحران ارزی در بورس اوراق بهادار تهران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه مدیریت مالی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران ، ایران

2 کارشناس ارشد مدیریت مالی، گروه مدیریت مالی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه مدیریت مالی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران ، ایران

10.22059/frj.2023.366503.1007521

چکیده

هدف: هدف اصلی این مقاله، بررسی ارتباط بین اهرم مالی و عملکرد مالی است. پس از مشخص‌شدن این ارتباط، اثر تعدیلگری درماندگی مالی بر شدت و ضعف این رابطه بررسی خواهد شد. سپس باتوجه‌به اهمیت اثر بحران ارزی بر عملکرد مالی شرکت‌ها، اثر این متغیر تعدیلگر نیز بر رابطه بین اهرم مالی و عملکرد مالی بررسی می‌گردد.



روش: جامعه آماری مورد بررسی در این پژوهش شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1392 تا 1401 است. داده‌های موردنیاز جهت تحلیل رابطه بین داده‌ها به روش کتابخانه‌ای و با استفاده از وبگاه‌های بانک مرکزی، بانک جهانی و کدال استخراج شده است. با استفاده از روش حذف سیستماتیک در جامعه محدودیت‌هایی را در نظر گرفته و نمونه نهایی شامل 114 شرکت‌ از صنایع مختلف بورس اوراق بهادار تهران به جز صنعت مالی و سرمایه‌گذاری استخراج شد. در این پژوهش اهرم مالی به‌عنوان متغیر مستقل، عملکرد مالی، بازده دارایی‌ها، بازده حقوق صاحبان سهام، شاخص Q توبین، نرخ بازده فروش و نرخ بازده جریان نقدی به‌عنوان متغیر وابسته، درماندگی مالی و بحران ارزی به‌عنوان متغیر تعدیلگر در نظر گرفته شده است. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل همبستگی و رگرسیون چندمتغیره تجزیه‌وتحلیل شد. برای برازش مدل از روش حداقل مربعات تعمیم‌یافته (EGLS) استفاده شده است.



یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که اهرم مالی تأثیر منفی معناداری بر عملکرد مالی دارد و این تأثیر برای شرکت‌هایی با ریسک درماندگی مالی بالاتر ضعیف‌تر است. بعلاوه، شواهد حاصل از یافته‌ها نشان می‌دهند که بحران ارزی ارتباط منفی بین اهرم مالی و عملکرد مالی را تشدید می‌کند.



نتیجه‌گیری: ارتباط منفی بین اهرم مالی و عملکرد مالی نشان می‌دهد زمانی که شرکت‌ها سطح بدهی‌های خود را افزایش می‌دهند، افزایش هزینه‌های بدهی غالب بوده و از منافع آن فراتر می‌رود. مدیران می‌توانند با کاهش سطح اهرم مالی، عملکرد شرکت را بهبود بخشند و با برنامه‌ریزی برای افزایش وجوه داخلی، آن را به‌عنوان ابزاری مهم برای ارتقای عملکرد خود و جلوگیری از محدودیت‌های مالی خارجی در نظر بگیرند. در شرایط ریسک درماندگی مالی بالا، اثر منفی اهرم مالی بر عملکرد مالی کاهش می‌باید. مشکلات مدیریتی و کمبود سیستم‌های عملیاتی و کنترلی در شرکت‌هایی با ریسک درماندگی مالی بالا شدیدتر است؛ بنابراین، نظارت، محدودیت و افزایش کارایی شرکت ناشی از اهرم مالی بالا، تأثیر مثبت قوی بر عملکرد مالی شرکت‌هایی خواهد داشت که ریسک درماندگی مالی (شامل وضعیت نکول در پرداخت‌ها، فرایند ورشکستگی و انحلال) بالایی دارند. می‌توان گفت اهرم مالی بالاتر به دلیل نقش انضباطی خود عملکرد مالی شرکت‌ها را ارتقا می‌دهد. علاوه بر این، بحران ارزی به دلیل ایجاد تورم بالاتر منجر به افزایش هزینه‌های سرمایه‌گذاری و استفاده از وام و تسهیلات مالی خواهد شد. کاهش سطح اهرم مالی در زمان بحران ارزی که دسترسی به منابع مالی خارجی گران‌تر و دشوارتر می‌شود، می‌تواند به بهبود عملکرد مالی شرکت‌ منجر شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The relationship between financial leverage and financial performance with an emphasis on financial distress and currency crisis in Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Abbasi 1
  • Fatemeh Mohammadimoghadam 2
  • Hasan Ghalibaf Asl 3
1 Prof. Department of Financial Management, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran
2 MSc. Department of Financial Management, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran
3 Associate Prof. Department of Financial Management, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Objective: The main objective of this article is to examine the relationship between financial leverage and financial performance. After identifying this relationship, the moderating effect of financial distress on the strength and weakness of this relationship will be investigated. Then, according to the importance of the effect of the currency crisis on the financial performance of companies, the effect of this moderating variable on the relationship between financial leverage and financial performance is also examined.



Method: The statistical population investigated in this research is Tehran Stock Exchange companies in the period of 2013 to 2022. The data needed to analyze the relationship between the data have been extracted using the library method and using the websites of Central Bank, World Bank and Codal. By using the method of systematic elimination in the society, limitations were taken into account and the final sample included 114 companies from different industries of Tehran Stock Exchange, except financial and investment industry. In this research, financial leverage is considered as an independent variable, financial performance, return on assets, return on equity, Q index, sales return rate and cash flow return rate as dependent variables, financial distress and currency crisis as moderator variables. Data were analyzed using correlation analysis and multivariate regression. The generalized least squares (EGLS) method was used to fit the model.



Findings: The findings show that financial leverage has a significant negative effect on financial performance and this effect is weaker for companies with higher risk of financial distress. In addition, the evidence from the findings show that the currency crisis exacerbates the negative relationship between financial leverage and financial performance.



Conclusion: The negative relationship between financial leverage and the company's financial performance shows that when the company increases its debt level, the increase in debt costs prevails and exceeds its benefits. Managers can improve the company's performance by reducing the level of financial leverage, and by planning to increase internal funds, consider it as an important tool to improve their performance and avoid external financial constraints. In the conditions of high risk of financial distress, the negative effect of financial leverage on financial performance should be reduced. Management problems and the lack of operational and control systems are more severe in companies with a high risk of financial distress; Therefore, monitoring, limiting and increasing the efficiency of the company due to high financial leverage will have a strong positive effect on the financial performance of companies that have a high risk of financial distress (including default in payments, bankruptcy and liquidation). It can be said that higher financial leverage improves the financial performance of companies due to its disciplinary role. In addition, the currency crisis will cause higher costs for investment and use of loans and facilities due to higher inflation. Reducing the level of financial leverage during the currency crisis, when access to foreign financial resources becomes more expensive and difficult, can lead to the improvement of the company's financial performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Currency Crisis
  • Financial leverage
  • Financial Distress
  • Financial Performance