تبیین موانع پیاده‌سازی استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی؛ رویکرد نظریه داده‌بنیاد

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.

2 دانشیار، گروه حسابداری، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.

3 استادیار، گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

هدف: هدف این پژوهش، شناسایی و تببین موانع اجرای استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی در ایران با بهره‌مندی از دیدگاه‌های خبرگان صورت گرفته است.
روش: در این پژوهش، به‌کمک ابزار مصاحبه عمیق ساختارنیافته با 32 نفر از حسابرسان، اعضای کمیته تدوین استانداردهای سازمان حسابرسی، مدیران و کارشناسان اداره گزارشگری مالی سازمان بورس و اوراق بهادار، مدیران مالی بانک‌ها و بیمه‌ها، استادان دانشگاه و مدیران مالی شرکت‌های بورسی مصاحبه‌هایی انجام گرفت و با کدگذاری سه مرحله‌ای باز، محوری و انتخابی بر اساس نظریه داده‌بنیاد، اطلاعات به‌دست‌آمده تحلیل شد.
یافته‌ها: فقدان الگو و استانداردهای سیستماتیک تعیین ارزش منصفانه، نبود نظام ارزیابی، نداشتن چارچوب مفهومی ـ نظری، ضعف آموزش، ضعف زیرساخت و فناوری، کمبود نیروی انسانی متخصص و مؤسسه‌های حسابرسی خبره، نوسان‌های شاخص‌های اقتصادی و عدم قطعیت سیاسی، به‌عنوان شرایط علّی و مفاهیم دیگری در قالب شرایط مداخله‌گر، شرایط زمینه‌ای، راهبردها و پیامدهای موانع اجرای استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی در ایران شناسایی شدند.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج پژوهش «موانع هماهنگ‌سازی» مقوله محوری است و «موانع بنیادی» و «موانع فنی» را شامل می‌شود. برای پیاده‌سازی استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی، علاوه‌بر موانع فنی مانند زیرساخت‌ها و فناوری، توجه به موانع بنیادی از جمله عوامل اقتصادی، سیاسی و نظام ارزیابی، بسیار مهم و حیاتی به نظر می‌رسد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining the Obstacles to Implementing International Financial Reporting Standards; Grounded Theory Approach

نویسندگان [English]

  • Ahad Hosseini 1
  • Saaed Jabbarzade Kangaarloye 2
  • Jamal Bahri Sales 2
  • Rasol Sadi 3
1 PhD Candidate, Department of Accounting, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran.
2 Associate Prof., Department of Accounting, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran.
3 Assistant Prof., Department of Accounting, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this study is to use expert opinions to identify and clarify the obstacles to the implementation of International Financial Reporting Standards in Iran.
Methods: In this study, interviews were conducted with 32 expertsIncluding auditors, auditing standards committee members, executives and experts from Stock Exchange's Financial Reporting department, bank and insurance financial managers, university professors and stock sector financial managers using Depth Interview tools and the data were analyzed using open, axial and selective three-step coding based on the Grounded theory.
Results:The Lack of model and systematic standards for determining fair value, lack of evaluation system, lack of conceptual-theoretical framework, weakness of education, weakness of infrastructure and technology, lack of expert staff and expert audit firms, fluctuations in economic indicatorsand political uncertainties were identified as causal conditions and other concepts in the form of interventionist conditions, contextual conditions, strategies and consequences of obstacles to implementation of international financial reporting standards in Iran.
Conclusion: According to the results of the research »Harmonization Obstacles« is a central category and include "Fundamental Obstacles" and "Technical Obstacles". In order to implement international financial reporting standards, in addition to technical obstacles such as infrastructures and technology, paying attention to fundamental obstacles such as economic, political and evaluation factors seems to be very important and necessary.

کلیدواژه‌ها [English]

  • International Standards
  • Financial Reporting
  • Implementation Obstacles
  • Grounded Theory
ابوالمعالی، خدیجه (1391). پژوهش کیفی از نظریه تا عمل. تهران: نشر علم.
استراوس، انسلم؛ کوربین، جولیت (1392). مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریه زمینهای. (افشار، مترجم). تهران: نشرنی.
سلیمانی، امیری؛ رسولی، ندا (1396). دیدگاه افراد فعال در حرفه حسابداری درخصوص پذیرش و به­کارگیری استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی در ایران. پژوهش­های تجربی حسابداری، 6(24)، 1-24.
خاکی، غلام‌رضا (1396). روش تحقیق گرانددی با رویکرد پایاننامه‌نویسی. تهران: نشر فوژان.
خوش‌طینت، محسن؛ رحیمیان، نظام الدین (1383)، هماهنگ‌سازی استانداردهای حسابداری. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 2(6)، 83- 112.
خوش طینت، محسن (1382). حسابداری بین‎المللی: نقش و جایگاه آن. مطالعات تجربی حسابداری  مالی، 1(1)، 61-84.
 
دانایی‎فرد، حسن؛ الوانی، مهدی؛ آذر، عادل (1392). روششناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع. تهران، انتشارات صفار.
رحمانی، علی؛ علی‎پور، شراره (1390). موانع پذیرش استانداردهای بین‎المللی حسابداری در ایران. فصلنامه مطالعات حسابداری، (27)، 75- 99.
کرمی، غلامرضا؛ تاجیک، کامران (1386). عوامل محیطی مؤثر بر حسابداری و مدل‎های آن. ماهنامه حسابدار، (182)، 68 – 73.
کرمی، غلامرضا؛ بیک‌بشرویه، سلمان (1396). تدوین مدل پیاده‎سازی نظام ارزش‎های منصفانه در ایران با تأکید بر اندازه‎گیری. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 24(4)، 573- 596.
گل‌محمدی، مریم؛ رحمانی، علی (1397). شناسایی چالش‎های فنی به‎کارگیری ارزش منصفانه در گزارشگری مالی ایران: با تأکید بر الزامات استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی13. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 25(3)، 387- 414.
نظری، علیرضا؛ فدایی، ایمان؛ تقی ملایی، سعید (1392). نکاتی درخصوص اهمیت استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی و مزایا و معایب آن. مجله اقتصادی، 13(1و2)، 45- 52.  
نوری، علی؛ مهرمحمدی، محمود (1390). الگویی برای بهره‎گیری از روش نظریۀ برخاسته از داده‎ها در پژوهش‎های‎تربیتی. مطالعات برنامه درسی، 6 (23)، 8-35.
 
References
Abolmaali, Kh. (2011). Qualitative Research- Theory and Practice. Tehran, Nashre-Elm.
(in Persian)
Albu, N., Albu. C, N. (2012). International Financial Reporting Standards in an Emerging Economy: Lessons from Romania. Australian Accounting Review, 22(4), 341-352.
Barbu, E. (2014). Tracing the Evolution of Research on International Accounting Harmonization. Working Paper, Laboratoire Orleanais de Gestion.
Boumediene, S., Zarrouk, R., Tanazefti, I. (2016). Obstacles to the Adoption of the IAS/IFRS in Tunisia. The Journal of Applied Business Research, 32(3), 621.
Chairas, I.Y., & Radianto, W.E.D. (2010). Accounting Harmonization in ASEAN: The Process, Benefits and Obstacles, Master Thesis.
Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory (3 Rd Ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Danaeifard, H., Alvani, M., Azar, A. (2013) Qualitative research methodology in management: a comprehensive approach. Tehran. Saffar. (in Persian)
Faraj, Sh.M. and El-Firjani, E.R. (2014). Challenges Facing IASs/IFRS Implementation by Libyan Listed Companies. Universal Journal of Accounting and Finance, 2(3), 57-63.
Golmohammadi, M., & Rahmani, A. (2018). Technical Challenges of Implementing Fair Values in Financial Reporting of Iran: Emphasizing on Ifrs13 Requirements. Accounting and Auditing Review, 25(3), 387-414. (in Persian)
Goulding, C. (2002) Grounded Theory: A Practical Guide for Management, Business Andmarket Researchers. Sage, London.
Gyasi, A. K. (2009). Adoption of International Accounting Standards. Thesis. University of Applied Sciences. Publications. Adebayo Agbejule.
Hopper, T., Tsamenyi, M. and Wickramasinghe, D. (2008). Management accounting in less developed countries: What we know and need to know. In: School of Accounting and Commercial Law, 2008 research seminars. Victoria, New Zealand, 7 March 2008. Victoria: School of Accounting and Commercial Law.
Hope, O.K., Jin, J.Y., Kang, T. (2012). Empirical Evidence on Jurisdictions that Adopt IFRS. Working Paper, University of Toronto.
Kanti Herath, S., Alsulmi, F. (2017). International Financial Reporting Standards (IFRS): The Benefits, Obstacles, and Opportunities for Implementation in Saudi Arabia. International Journal of Science and Business, 2(1), 1-18.
Karami, Gh., Beik Boshrouyeh, S. (2018). Developing a Model for Implementing the Fair Value Approach in Iran: With Emphasis on Measurement. Journal of Accounting and Auditing Review, 24(4), 596-573. (in Persian)
Karami, Gh., Tajik, K. (2007). Environmental factors affecting accounting and its models. Monthly Accountant, (182), 68-73. (in Persian)
Khaki, Gh. (2017). Grounded Theory research method with the thesis approach. Tehran: Fujian Publication. (in Persian)
Khoshtinat, M., Rahimian, N, O. (2004). Accounting Standards Harmonization. Experimental financial accounting studies, 2(6), 83-112. (in Persian)
Miazee, H. (2014). Problems of  Implementing of International Financial Reporting Standards in Bangladesh. European Journal of Business and Management, 6(36). 81-174
Mueller, G. (1967). International Accounting, NewYork: Macmillan
Moradi, M., Jafari Daredor, M., Hosseinzadeh, S. (2019). Challenges and Opportunities for Measuring Fair Value, in International Financial Reporting Standards Adoption in Iran. Journal of Accounting and Auditing Review, 26(3), 456-481. (in Persian)
Nair R. D. & Frank, W. G. (1980). The Impact of Disclosure & measurement practices on international accounting classification. The Accounting Review, 55(3), 426-450.
Nazari, A., Fadaei, I., mollaee, S., (2013). Tips on the importance of international financial reporting standards and its advantages and disadvantages. Economic Journal, 13(1,2), 45-52. (in Persian)
Nouri, A., Mehr Mohammadi, M. (2011). A model for using the grounded theory in educational research. Curriculum Studies, 6(23), 8 - 35. (in Persian)
Nurunnabi, M. (2015). The impact of cultural factors on the implementation of global accounting standards (Ifrs) in a developing country. Advances in Accounting, 31(1), 136-149.
Polizatto, V.P. (2016). Strengthening the Accounting and Auditing Framework. Worldbank.org. World Bank, n.d. Web. 13 Apr.
Rahmani, A., Alipour, SH. (2010). The Challenges of International accounting standard adoption in Iran. Journal of Accounting studies, 27, 75-99. (in Persian)
Rodriguse, L., Craig, R. (2006). Assessing international accounting harmonization using Hegelian dialectic, isomorphism and Foucault. Critical Perspectives on Accounting, 18, 739–757.
Sadri, L. (2019). Challenges and Barriers in Convergence of IND_AS with IFRS: A Perspective Investigation on Indian Professionals and Officials. Accounting and Finance Research, 8(4), 25-32.
Soleimanei, A., Rasuli, N. (2017) Perspectives of people active in the accounting profession Adoption and application of international standards Financial reporting in Iran. Empirical accounting research, 6(24), 1-24. (in Persian)
Solomon, M. (2016). Adoption and Implementation of International Financial Reporting Standard (IFRS) in Ethiopia. St.Marys University, Addis Ababa, Ethiopia.
Strauss, A. & Corbin, J. (1990). Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques. Newbury Park, CA: Sage.
Strauss, A. & Corbin, J. (1998). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. Thousand Oaks, CA: Sage Publications, Inc.
Strauss, A., Corbin, J. (2013). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. (Afshar, Trans.) Tehran: Ney Publication. (in Persian)
 Zakari, M.A. (2014). Challenges of International Financial Reporting Standards (IFRS) adoption in Libya. International Journal of Accounting and Reporting, 4(2), 390-412.