بررسی عوامل حاکم برآگاهی‌‏بخشی اعلان قیمت سهام با استفاده از رویکرد دیماتل

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران.

2 استادیار، گروه حسابداری، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران.

3 استادیار، گروه مالی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

4 استادیار، گروه حسابداری، دانشکده علوم انسانی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران.

چکیده

هدف: آگاهی‌دهندگی قیمت سهام به این موضوع اشاره دارد که قیمت بازار یک سهم تا چه حد در خصوص وضعیت اقتصادی واقعی و زیربنایی آن، آگاهی‌بخش است و محتوای اطلاعاتی دارد. از سوی دیگر، آگاهی‌دهندگی قیمت سهام، از برجسته‌ترین موضوعات در زمینه سرمایه‌گذاری شرکت در بازارهای توسعه‌یافته و در حال توسعه است. عوامل متعددی بر آگاهی‌دهندگی قیمت سهام تأثیر می‌گذارند. این پژوهش بر آن است تا با واکاوی اثرگذاری و اثرپذیری عوامل مؤثر بر آگاهی‌بخشی اعلان قیمت سهام، در غنی‌سازی دانش در این زمینه سهیم باشد.
روش: این پژوهش در زمره پژوهش‌های آمیخته با رویکرد کیفی و کمّی در منطق استقرایی ـ قیاسی است. مشارکت‎کنندگان پژوهش در بخش کیفی، اساتید و مدیران مالی بودند. با توجه به هدف پژوهش، نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند، با استفاده از تکنیک گلوله برفی و به تعداد ۱۷ نفر انجام شد. جامعه آماری پژوهش در بخش کمّی، مدیران مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس بود که با بهره‌گیری از روش نمونه‌گیری احتمالی طبقه‌ای، ۶۸ نفر از مدیران این حوزه در پژوهش مشارکت کردند.
یافته‌ها: داده‌های به‌دست‌آمده از مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته، به استخراج ۴۱ عامل مؤثر بر آگاهی‌بخشی اعلان قیمت سهام انجامید. بر اساس تحلیل دیماتل، عوامل ثبات مدیریت، استراتژی‌های مدیریتی، تجربه هیئت‌مدیره و حجم معاملات عوامل بسیار مهمی محسوب می‌شوند که ضمن نفوذپذیربودن، نفوذکننده هم هستند. مالکیت دولتی، شرایط سیاسی، عوامل اقتصادی و قوانین بازار سرمایه، بیشترین تأثیرگذاری را در میان عوامل دارند و عوامل ثبات مدیریتی، مدیریت راهبردی شرکت و برنامه راهبردی، بیشترین تأثیر را از سایر عوامل می‌پذیرند.
نتیجه‌گیری: تصمیم‌های مدیران و سرمایه‌گذاران، بر آگاهی از اطلاعات قیمت سهام مبتنی است؛ بنابراین ضروری است این آگاهی‌بخشی و عوامل مؤثر بر آن، در کانون پژوهشگران و متولیانِ اجرایی حوزه مالی قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating the Factors Governing the Informativeness of Stock Prices Using the DEMATEL Approach

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hossein Ramazani Zare 1
  • Meysam Arabzadeh 2
  • Ali Namaki 3
  • Mohammad Alipour 4
1 Ph.D. Candidate, Department of Accounting, Kashan Branch, Islamic Azad University, Kashan, Iran.
2 Assistant Prof., Department of Accounting, Kashan Branch, Islamic Azad University, Kashan, Iran.
3 Assistant Prof., Department of Finance, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.
4 Assistant Prof., Department of Accounting , Khalkhal Branch, Islamic Azad University, Khalkhal, Iran.
چکیده [English]

Objective: Stock price informativeness refers to the extent to which the market price of a share is informative and contains information about the real and underlying economic conditions of that share. It can be one of the most prominent topics in the field of company investment in developed and developing markets. Several factors can affect stock price awareness. Companies proficient in effectively communicating and disseminating information to investors tend to achieve superior performance in the capital market, often resulting in an increase in their stock prices. Stock price informativeness enables companies and industries to be aware of the latest developments and events related to the capital market and thus, to make intelligent investment decisions. Stock price informativeness denotes the degree to which a share's market price conveys valuable information about its true underlying economic conditions. Accordingly, this study endeavors to enhance our understanding of this domain by evaluating the efficacy of factors that influence stock price informativeness. Accordingly, the purpose of this research is to investigate the effectiveness of factors affecting the informativeness of stock price announcements in companies listed on the Tehran Stock Exchange.
Methods: This research employs a mixed-methods approach, combining both qualitative and quantitative methods within an inductive-deductive framework. The research participants in the qualitative part were professors and financial managers. According to the purpose of the research, sampling was done in a purposeful way, using the snowball technique, with a number of 17 individuals. The research's statistical population comprised financial managers from companies listed on the stock exchange. Out of this population, 68 managers in this field participated in the study, selected through the stratified probability sampling method.
Results: The data obtained from semi-structured interviews led to the extraction of 41 factors influencing stock price informativeness. In this research, the focus has been on factors that impact other variables, along with factors that are influenced by them. Additionally, it has identified factors that permeate and are receptive to permeation. Based on Dematel analysis, management stability factors, management strategies, board experience, and transaction volume are the most important factors that are both penetrable and penetrant. Among the factors examined, state ownership, political conditions, economic factors, and capital market laws exert the most significant influence. Additionally, factors such as managerial stability, strategic company management, the presence of a strategic plan, and growth expectations have been found to have the greatest impact among the other variables.
Conclusion: In this research, the factors affecting stock price informativeness have been identified. "Given that the decisions made by managers and investors hinge on their understanding of stock price information, it becomes imperative for researchers and financial industry executives to place significant emphasis on cultivating this awareness and comprehending the factors that influence it". "Therefore, the researchers of the present study suggest that diversifying ownership, delivering timely and precise financial information to investors, and fostering interaction with shareholders can be instrumental in bolstering investors' trust in the company's management and decision-making".

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stock price informativeness
  • Investors
  • Stock exchange
  • DEMATEL approach
اسکندری، مهدی؛ سعیدی، علی و فلاح شمس، میرفیض (1400). مقایسه کارایی اطلاعاتی بین بازارهای نقد و آتی سکه طلا. تحقیقات مالی، 23(2)، 196-221.
امیری، میثم و حسینی، سیدمجتبی (1398). نقش هم زمانی قیمت و آگاهی‏بخشی قیمت سهام در انتخاب سبد بهینه سهام. فصلنامه راهبرد مدیریت مالی، 7(26)، 25-60.
ستایش، محمدحسین، کاظم‌نژاد، مصطفی و ذوالفقاری، مهدی (1390). بررسی تأثیر کیفیت افشا بر نقدشوندگی سهام و هزینه سرمایه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. نشریه پژوهش‌های حسابداری مالی، 3(3)، 55- 74.
حکمت، ‏هانیه؛ رحمانی، علی؛ ملانظری، مهناز؛ موسوی، میر حسین و قالیباف اصل، حسن. (1399). مدل‌های ایستا و پویا و ارزیابی کارایی بازار سهام شرکت‏های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات مالی، 22(4)، 476-495.
فخاری، حسین؛ ولی‌پور خطیر، محمد و موسوی، سیده مائده (1396). بررسی عملکرد شبکه عصبی بیزین و لونبرگ مارکوات در مقایسه با مدل‎های کلاسیک در پیش‎بینی قیمت سهام شرکت‎های سرمایه‎گذاری. تحقیقات مالی، 19(2)، 299-318.
 
References
Akyuz, E., & Celik, E. (2015). A fuzzy DEMATEL method to evaluate critical operational hazards during gas freeing process in crude oil tankers. Journal of Loss Prevention in the Process Industries, 38, 243-253.
Amiri, M., Sadaghiyani, J., Payani, N., & Shafieezadeh, M. (2011). Developing a DEMATEL method to prioritize distribution centers in supply chain. Management Science Letters, 1(3), 279-288.
Amiry, M., & Hoseini, S. M. (2019). The Role of Stock Price Synchronicity and Stock Price Informativeness on Portfolio Optimization. Financial Management Strategy, 7(3), 25-60. doi: 10.22051/jfm.2019.23974.1926 (in Persian)
Back, K., & Crotty, K. (2015). The informational role of stock and bond volume. The Review of Financial Studies, 28(5), 1381-1427.
Ben-Nasr, H., & Cosset, J. C. (2014). State ownership, political institutions, and stock price informativeness: Evidence from privatization. Journal of Corporate Finance, 29, 179–199
Bennett, B., Garvey, G. T., Milbourn, T. T., & Wang, Z. (2019). Why do firms use equity-based pay? Managerial compensation and stock price informativeness. Fisher College of Business Working Paper, (2019-03), 012.
Biancotti, C. & Ciocca, P. (2021). Financial Markets and social media: lessons from information security.
Da Silva, P. P. (2021). Do managers pay attention to the market? A review of the relationship between stock price informativeness and investment. Journal of Multinational Financial Management, 59, 100675.
Dai, S., Fan, F., & Zhang, K. (2022). Creative Destruction and Stock Price Informativeness in Emerging Economies.
Dasgupta, S., Gan, J., & Gao, N. (2010). Transparency, price informativeness, and stock return synchronicity: Theory and evidence. Journal of Financial and Quantitative analysis, 45(5), 1189-1220.
Ding, R., Hou, W., Kuo, J. M. & Lee, E. (2013). Fund ownership and stock price informativeness of Chinese listed firms. Journal of Multinational Financial Management, 23(3), 166-185.
Eskandari, M., Saeedi, A., & Fallah Shams, M. (2021). Comparison of Efficiency in Cash and Future Market of Gold Coin. Financial Research Journal, 23(2), 196-221. doi: 10.22059/frj.2020.300849.1007012 (in Persian)
Fakhari, H., Valipour Khatir, M., & Mousavi, M. (2017). Investigating Performance of Bayesian and Levenberg-Marquardt Neural Network in Comparison Classical Models in Stock Price Forecasting. Financial Research Journal, 19(2), 299-318. doi: 10.22059/jfr.2017.214203.1006264 (in Persian)
Frésard, L. (2012). Cash savings and stock price informativeness. Review of Finance, 16(4), 985-1012.
Goldstein, I. (2023). Information in financial markets and its real effects. Review of Finance, 27(1), 1-32.
Ha, J. (2023). Conservatism and stock price informativeness. Journal of Corporate Accounting & Finance.
Hekmat, H., Rahmani, A., Mola Nazari, M., Mosavi, M. H., & Ghalibaf Asl, H. (2021). Static & Dynamic Models & Stock Market Efficiency Evaluation of T.S.E. Listed Companies’. Financial Research Journal, 22(4), 476-495. doi: 10.22059/frj.2020.300741.1007011
(in Persian)
Kim, J. B., Zhang, H., Li, L. & Tian, G. (2014). Press freedom, externally-generated transparency, and stock price informativeness: International evidence. Journal of Banking & Finance, 46, 299–310.
Mentes, A., Akyildiz, H., Yetkin, M., & Turkoglu, N. (2015). AFSA based fuzzy DEMATEL approach for risk assessment of cargo ships at coasts and open seas of Turkey. Safet Science, 79, 1-10.
Rosmianingrum, D. A., Arshad, R., Mohammed, N. F., & Leo, L. (2022). Managerial ownership, board characteristics and stock price informativeness in Indonesia stock market: examination of the pre-IFRS and post-IFRS adoption periods. Management & Accounting Review (MAR), 21(1), 61-93.
Setayesh, M. H., Kazemnejad, M., & Zolfaghari, M. (2012). Investigating the effects of disclosure quality on stock liquidity and cost of capital of the companies listed in Tehran Stock Exchange. Journal of financial accounting research, 3(3), 55-74. (in Persian)
Sila, V., Gonzalez, A., & Hagendorff, J. (2017). Independent director reputation incentives and stock price informativeness. Journal of Corporate Finance, 47, 219–235.
Tiron-Tudor, A. (2019). Accounting quality and stock price informativeness: a cross-country study. Economic research-Ekonomska istraživanja, 32(1), 2481-2499
Tsai, W. H., & Chou, W. C. (2009). Selecting management systems for sustainable development in SMEs: A novel hybrid model based on DEMATEL, ANP, and ZOGP. Expert Systems with Applications, 36(2), 1444-1458.
Tzeng, G. H., & Huang, J. J. (2011). Multiple attribute decision making: methods and applications, CRC Press, Taylor & Francis Group, a Chapman & Hall Book.
Ullah, F., Jiang, P., Shahab, Y., & Zheng, C. (2021). Board of directors' foreign experience and stock price informativeness. International Journal of Finance & Economics, 26(4), 5160-5182.
Vo, X. V. (2017). Do foreign investors improve stock price informativeness in emerging equity markets? Evidence from Vietnam. Research in International Business and Finance, 42, 986–991. doi:10.1016/j.ribaf.2017.07.032
Wang, L., & Xiong, X. (2022). The impact of herding behaviour of Chinese securities investment funds on firm value: the mediating effects of stock price informativeness and agency cost. Applied Economics Letters, 29(14), 1248-1255.
Wang, X., (2017). Will firm quality determine the relationship between stock return and idiosyncratic volatility? A new investigation of idiosyncratic volatility. J. Asset
Manag.
, 1–17.
Watanabe, O., & Trulaske, R. (2012). Did the EU transparency directive improve financial reporting transparency? An examination of stock price informativeness and earnings quality. University of Missouri-Columbia working paper (accessed 12th December 2013).
Xu, L. (2021). Stock price informativeness and managerial inefficiency. International Review of Economics & Finance, 74, 348-364.
Zhang, H., Li, R., & Lu, Z. (2023). Transparency and stock price informativeness: evidence from a natural experiment in China. Applied Economics Letters, 30(2), 114-119.
Zhang, R. (2021). Business strategy, stock price informativeness, and analyst coverage efficiency. Review of Financial Economics, 39(1), 27-50.