بررسی رفتار توده‌وار در صنایع پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران و بازار نفت

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مدیریت، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

2 کارشناس ارشد، گروه مدیریت مالی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

چکیده

هدف: رفتار توده‌وار یکی از تورش‌های رفتاری است که بر بازارهای مالی و تصمیم‌گیری تأثیر می‌گذارد. رفتار توده‌وار در بازارهای مالی، تمایل گروهی از سرمایه‌گذاران به پیروی‌کردن از اعمال دیگران و نادیده‌گرفتن باورها و اطلاعات شخصی و پیروی از اجماع بازار است. هدف این پژوهش بررسی رابطه رفتار توده‌وار متقابل بین قیمت نفت خام و بازار سهام است. علاوه بر این، تأثیر متغیرهایی نظیر دوره‌های رونق و رکود، گرایش‌های سرمایه‌گذاران و نقدشوندگی بازار بر رابطه دو متغیر فوق نیز آزمون خواهد شد.
روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش از نوع هم‌بستگی است. نمونه پژوهش، شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1394 تا 1399 است که محدودیت‌هایی برای آن‌ها مدنظر قرار گرفته است. برای آزمون فرضیه‌های تحقیق، از مدل داده‌های تابلویی و برای اندازه‌گیری رفتار توده‌وار، از مدل چانگ و همکاران (2000) استفاده شده است.
یافته‌ها: نتایج پژوهش رفتار توده‌وار در بازار سهام ایران را تأیید می‌کند. بازدهی بازار نفت بر رفتار توده‌وار بورس اوراق بهادار تهران تأثیر دارد و این سوگیری رفتاری، در دوره‌های رونق بازار نفت بیشتر از دوره‌های رکود است. همچنین نتایج نشان داد که نقدینگی بیشتر در بازار با رفتار توده‌وار بیشتری همراه است.
نتیجه‌گیری: در بورس اوراق بهادار تهران رفتار توده‌وار وجود دارد و بازار نفت به‌عنوان یکی از بخش‌های اقتصادی بسیار مهم نیز بر آن تأثیر می‌گذارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating Herd Behavior in Industries Listed in Tehran Stock Exchange and Crude Oil Market

نویسندگان [English]

  • Mohammadreza Rostami 1
  • Maryam Abdolhosseini 2
  • Zeinab Aidi 2
1 Assistant Prof., Department of Management, Faculty of Economics and Social Science, Alzahra University, Tehran, Iran.
2 MSc. Department of Financial Management, Faculty of Economics and Social Science, Alzahra University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Objective: Herd Behavior is one of the biases behavioral that affects financial markets and decision making. Herd Behavior in financial markets is the tendency of a group of investors to follow the actions of others and to ignore personal beliefs and information and following the market consensus. The purpose of this study is to investigate the relationship between Herd Behavior between crude oil prices and the stock market. In addition, the effect of variables such as upturns and downturns periods, investor tendencies and market liquidity on the relationship between the two variables will also be tested. This paper contributes to the debate on the cross-markets correlation by extending tests of herding behavior between the stock market and the crude oil market. We study herding behavior at the sector level during extreme oil market movements. Furthermore, we investigate the cross herding behavior between the two markets while including the volatility of the oil prices and investors’ sentiment. We use a modified version of the cross section absolute deviation model to infer the impact of the oil market on industry herding.
Methods: This research is an applied research in terms of purpose and a correlational research in terms of method. The research sample, after imposing the intended restrictions, included companies enlisted on the Tehran Stock Exchange, in the period from 2015 to 2020. To test the research hypotheses, a panel data model was used, and to measure the Herd Behavior extends the work of Chang & et al (2000). Then we tested the research hypotheses.
Results: The research’s Results confirm the Herd Behavior in the Iranian stock market. The return of the crude oil market has an effect on the Herd Behavior  in the Tehran Stock Exchange. In addition, this behavioral biasess is greater during periods of crude oil market upturns than during periods of downturns. The results also showed that more liquidity in the market is associated with more Herd Behavir.
Conclusion: This paper examines herding behavior within Tehran Stock Exchange industries and explores the impact of oil prices on the intensity of herding. It further investigates the asymmetric effect of oil prices moves (downturns and upturns) on herding within sectors, while including both the volatility of the crude oil market and investors’ sentiment. The reason behind the inclusion of oil prices and volatility is to study the possible integration between the stock market and oil market and to infer the possible cross-herding behavior between them. There is herd behavior in the Tehran Stock Exchange and the crude oil market as one of the most important sectors of the economy and the largest source of government revenue also affects it. Therefore, the capital market and the effects it receives from the crude oil market should be considered more and more by economic decision makers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Herd behavior
  • Investor tendencies
  • Behavioral finance
  • Liquidity

مراجع

اسلامی بیدگلی، غلامرضا؛ شهریاری، سارا (1386). بررسی و آزمون رفتار توده‌وار سرمایه‌گذاران با استفاده از انحرافات بازده سهام از بازده کل بازار در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی،  14(49)، 25-44.
اسلامی بیدگلی، غلامرضا؛ کردلویی، حمید رضا (1388). مالی رفتاری، مرحله گذر از مالی استاندارد تا نورو فاینانس. مجله مهندسی مالی و مدیریت پرتفوی، 1(1)، 19-36.
ایزدی‌نیا، ناصر؛ حاجیان نژاد، امین (1389). بررسی و آزمون رفتار توده‌وار در صنایع منتخب بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه بورس اوراق بهادار، 2(7)، 105-132.
پورزمانی، زهرا (1390). بررسی رفتار توده‌وار سرمایه‌گذاران نهادی با استفاده از مدل کریستی و هوانگ در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه علمی پژوهشی دانش‌ سرمایه‌گذاری، (3)، 147- 160.
تلنگی، احمد (1383). تقابل نظریه نوین مالی و مالی رفتاری. تحقیقات مالی، 6(1)، 3-25.
حیدری، محمد و عبدلی، قهرمان (1399). بررسی رفتار جمعی سرمایه‌گذاران در بازار سهام تهران با استفاده از حجم معاملات. تحقیقات اقتصادی، 55(4)، 813- 830.
راعی، رضا؛ فلاح‌پور، سعید (1383). مالیه رفتاری، رویکردی متفاوت در حوزه مالی. تحقیقات مالی، 6(18)، 77- 106.
سعیدی، علی؛ فرهانیان، سید محمد جواد (1394). مبانی اقتصاد و مالی رفتاری (چاپ دوم)، انتشارات بورس.
قلعه دره، سمیره؛ شیری، اردشیر؛ خلیلی، کرم؛ یاسینی، علی و اسماعیلی‌کیا، غریبه (1399). شناسایی عوامل مؤثر بر شکل‌گیری رفتار توده‌وار سرمایه‌گذاران بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، (42)، 47- 56.
مظفری، مهردخت (1391). بررسی و آزمون رفتار توده‌وار شرکت‌ها‌ی سرمایه‌گذاری با استفاده از مدل لاکونیشوک. دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 5(15)، 69-81.
واقفی، سکینه؛ افتخار، رحیم؛ مجیدی، موسی (1394). بررسی ارتباط بین قیمت نفت و شاخص بورس اوراق بهادار تهران سال 1392- 1382. چهارمین کنفرانس بین‌المللی حسابداری و مدیریت و اولین کنفرانس کارآفرینی و نوآوری‌های باز، تهران.
ویسی، آرش (1395). بررسی تأثیر رفتار توده‌وار بر نوسانات بازده بورس اوراق بهادار تهران. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)، دانشگاه تبریز.
هیبتی، فرشاد؛ تقوی، مهدی؛ موسوی، سیدرضا (1390). ارزیابی تأثیر شاخص‌های کلاسیک و مدرن اندازه‌گیری ریسک بر انتخاب پرتفوی در چارچوب تیوری مالی رفتاری. فصلنامه علمی پژوهشی دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 7(21)، 87- 99.
یوسفی، راحله؛ شهرآبادی، ابوالفضل (1388). بررسی و آزمون رفتار توده‌وار سرمایه‌گذاران در بورس اوراق بهادار. مدیریت توسعه و تحول، 1(2)، 57-64.
 
References
Avery, C., & Zemsky, P. (1998). Multi-dimensional uncertainty and herd behavior in financial markets. American Economic Review, 88, 724–748
Banerjee, A. (1992). A simple model of herd behavior. Quarterly Journal of Economics, 107(3), 797–817.
Bell, D. E. (1982). Regret in decision making under uncertainty. Operations research, 30(5), 961-981.
BenMabrouk, H. & Litimi, H. (2018). Cross herding between American industries and the oil market. The North American Journal of Economics and Finance, 45, 196-205.
BenSaïda, A. (2017). Herding effect on idiosyncratic volatility in U.S. industries. Finance Research Letters, 23, 121–132.
Bikhchandani, S. & Sharma, S. (2000). Herd Behavior in Financial Markets. IMF Economic Review, 46(3), 279-310.
Bikhchandani, S., Hirshleifer, D., & Welch, I. (1992). A theory of fads, fashion, custom and cultural change as informational cascades. Journal of Political Economy, 100, 992–1026.
Black, F. (1971). Towards a fully automated exchange: Part 1. Financial Analyst Journal, 27(4): 29-34.
Blasco, N., Corredor, P., & Ferreruela, S. (2012). Does herding affect volatility? Implications for the Spanish stock market. Quantitative Finance, 12(2), 311–327.
Bowe, M., & Domuta, D. (2004). Investor herding during financial crisis: A clinical study of the Jakarta stock exchange. Pacific-Basin Finance Journal, 12, 387–418.
Chan, H. W. H., & Faff, R. W. (2003). An investigation into the role of liquidity in asset pricing: Australian evidence. Pacific-Basin Finance Journal, 11(5), 555-572.
Chang, E. C., Cheng, J. W., & Khorana, A. (2000). An examination of herd behavior in equity markets: An international perspective. Journal of Banking and Finance, 24(10), 1651–1679.
Chiang, T. C., & Zheng, D. (2010). An empirical analysis of herd behavior in global stock markets. Journal of Banking and Finance, 34(8), 1911–1921.
Christie, W. G., & Huang, R. D. (1995). Following the pied piper: Do individual returns herd around the market? Financial Analysts Journal, 51(4), 31–37.
De Bondt, W. F., & Thaler, R. (1985). Does the stock market overreact? The Journal of finance, 40(3), 793-805.
De Long, J. B., Shleifer, A., Summers, L. H. & Waldmann, R. J. (1990). Positive feedback investment strategies and destabilizing rational speculation. The Journal of Finance, 45(2), 379-395.
Demirer, R. (2017). Investor herds and oil prices evidence in the Gulf Cooperation Council (GCC) equity markets. Central Bank Review, 17(3), 77-89.
Demirer, R., Kutan, A.M. (2005). Does Herding Behavior Exist in Chinese Stock Markets? Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 16 (2), 123-142.
Devenow, A. & Welch, I. (1996). Rational Herding in Financial Economics. European Economic Review, 40, 603-615.
Festinger, L. (1957). A theory of cognitive dissonance. Stanford, CA: Stanford University Press.
Froot, K., David, S. & Jeremy, S. (1992). Herd on the street: Informational ineffciencies in a market with short-term speculation. The Journal of Finance, 47, 1461–1484.
Gębka, B. & Wohar, M.E. (2013). International herding: Does it differ across sectors? Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 23, 55-84.
Graham, J. R. (1999). Herding among investment newsletters: Theory and evidence. The Journal of Finance, 54(1), 237-268.
Heidari, M., & Abdoli, G. (2021). Investigating the Collective Behavior of Investors in the Tehran Stock Market Using the Trading Volume. Journal of Economic Research (Tahghighat- E- Eghtesadi), 55(4), 813-830. (in Persian)
Heybati, F., Taqvi, M., Mousavi, S. (2018). Evaluating the effect of classic and modern indicators of risk measurement on portfolio selection in the framework of behavioral finance theory. Quarterly Journal of Financial Science and Securities Analysis, 7(21), 87-99. (in Persian)
Hirshleifer, D. & Hong Teoh, S. (2001). Herd Behavior and Cascading in Capital Markets: A Review and Synthesis. A European Financial Management, 9(1), 25- 66.
Hirshleifer, D., & Teoh, S. H. (2003). Limited attention, information disclosure, and financial reporting. Journal of accounting and economics, 36(1-3), 337-386.
Hwang, S. & Salmon, M. (2006). Sentiment and Beta Herding. Seminar participants at the International Conference on the Econometrics of Financial Markets.
Islami Bidgoli, Gh., Kordloui, H.R. (2008). Behavioral finance, the transition stage from standard finance to neurofinance. Journal of Financial Engineering and Portfolio Management, 1(1), 19-36. (in Persian)
Islami Bidgoli, Gh., Shahriari, S. (2016). Investigating and testing the collective behavior of investors using stock return deviations from the total market return in Tehran Stock Exchange. Accounting and Auditing Reviews, 14(49), 25-44. (in Persian)
Izadiniya, N. & Hajiannejad, A. (2009). Investigating and testing mass behavior in selected industries of Tehran Stock Exchange. Stock Exchange Quarterly, 2(7), 105-132.
(in Persian)
Kahneman, D. & Tversky, A. (1979). Prospect theory: An analysis of decision under risk. Econometrica 47, 263-291.
Kahneman, D., Slovic, S. P., Slovic, P., & Tversky, A. (Eds.). (1982). Judgment under uncertainty: Heuristics and biases. Cambridge University press.
Lakonishok, J., Shleifer, A., & Vishny, R. W. (1992). The impact of institutional trading on stock prices. Journal of Financial Economics, 32(1), 23–43.
Lee, C. C., Chen, M. P., & Hsieh, K. M. (2013). Industry herding and market states: Evidence from Chinese stock markets. Quantitative Finance, 13(7), 1091–1113.
Litimi, H. (2017). Herding behavior in the French stock market. Review of Accounting and Finance, 16(4), 497–515.
Litimi, H., BenSaïda, A., & Bouraoui, O. (2016). Herding and excessive risk in the American stock market: A sectoral analysis. Research in International Business and Finance, 38, 6 –21
Loomes, G., & Sugden, R. (1982). Regret theory: An alternative theory of rational choice under uncertainty. The Economic Journal, 92(368), 805-824.
Markowitz, H. (1952). The utility of wealth. Journal of political Economy, 60(2), 151-158.
Maug, E. & Naik, N. (1995). Herding and Delegated Portfolio Management: The Impact of Relative Performance Evaluation on Asset Allocation. Working paper, London Business School, London.
Morris, S., & Shin, H. S. (1999). Risk management with interdependent choice. Oxford Review of Economic Policy, 15(3), 52–62.
Mozafari, M. (2013). Investigating and testing the collective behavior of investment companies using the Lakonishok model. Financial Knowledge of Securities Analysis, 5(15), 69-81. (in Persian)
Odean, T. (1999). Do investors trade too much? American economic review, 89(5), 1279-1298.
Pourzmani, Z. (2012). Investigating the collective behavior of institutional investors using the Christie and Huang model in the Tehran Stock Exchange. Scientific Research Quarterly of Knowledge Investment, (3), 147-160. (in Persian)
Qala Dera, S., Shiri, A., Khalili, K., Yasini, A. & Esmailikia, Gh. (2019). Identifying factors influencing the formation of mass behavior of Tehran Stock Exchange investors. Development and Transformation Management Quarterly, 2019(42), 47-56. (in Persian)
Rai, R. & Falahpour, S. (2013). Behavioral finance, a different approach in the financial field. Financial Research, 6(18), 106-77. (in Persian)
Ross, S. A. (1976). The Arbitrage Theory of Capital Asset Pricing. Journal of Economic Theory, (13), 341-360.
Saidi, A., Farhanian, S.M.J. (2014). Fundamentals of Behavioral Economics and Finance (2th ed.), Burs Publications. (in Persian)
Scharfstein, D. S., & Stein, J. C. (1990). Herd behavior and investment. The American economic review, 465-479.
Sharpe, W. F. (1964). Capital Asset Prices: A Theory of MIarket Equilibrium under Conditions of Risk. J. Finance, 19, 425-442.
Shiller, R. J. (1990). Market volatility and investor behavior. American Economic Review, 80(2), 58–62.
Shiller, R. J. (2000). Measuring bubble expectations and investor confidence. The Journal of Psychology and Financial Markets, 1(1), 49-60.
Simon, H. A. (1990). Bounded rationality. In Utility and probability (pp. 15-18). Palgrave Macmillan, London.
Tan, L., Chiang, T. C., Mason, J. R. & Nelling, E. (2008). Herding behavior in Chinese stock markets: An examination of A and B shares. Pacific-Basin Finance Journal, 16(1), 61–77.
Telangi, Ahmed (2004). Confrontation of modern financial theory and behavioral finance. Financial Research, 6(1), 25-3
Tversky, A. & Gilovich, T. (1989). The cold facts about the “hot hand” in basketball. Chance, 2(1), 16-21.
Tversky, A., & Kahneman, D. (1974). Judgment under uncertainty: Heuristics and biases. Science, 185, 1124–1130.
Tversky, A., & Kahneman, D. (1981). Evidential impact of base rates. Stanford Univ Ca Dept of Psychology.
Ulussever, T., Demirer, R. (2017). Investor herds and oil prices evidence in the Gulf Cooperation Council (GCC) equity markets. Central Bank Review, 17(3), 77-89.
Vesey, A. (2015). Investigating the impact of mass behavior on the fluctuations of returns of Tehran Stock Exchange. (Master's Thesis), Tabriz University. (in Persian)
Wang, W., Vignani, R., Scali, M., & Cresti, M. (2006). A universal and rapid protocol for protein extraction from recalcitrant plant tissues for proteomic analysis. Electrophoresis, 27(13), 2782-2786.
Waqfi, S., Iftikhar, R. & Majidi, M. (2014). Investigating the relationship between oil price and Tehran Stock Exchange index in 1382-1392. The 4th international conference on accounting and management and the first conference on entrepreneurship and open innovation, Tehran. (in Persian)
Wason, P. C. (1960). On the failure to eliminate hypotheses in a conceptual task. Quarterly Journal of Experimental Psychology, 12, 129–140.
Welch, I. (1992). Sequential sales, learning, and cascades. The Journal of Finance, 47(2), 695–732.
Yousefi, R. & Shahrabadi, A. (2008). Investigating and testing mass behavior of investors in the stock exchange. Development and Transformation Management, 1(2), 57-64. (in Persian)
تحقیقات مالی
دوره 24، شماره 4
1401
صفحه 505-527

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار